LỜI KHUYÊN NGƯỜI MUỐN TU TẬP THEO PHẬT GIÁO
Đức Đạt Lai Lạt Ma
Hoang Phong dịch
Theo nguyên tắc chung,
tôi nghĩ rằng tôn giáo của cha mẹ mình là tôn giáo thích nghi nhất cho mỗi
người. Vả lại thật cũng không tốt nếu chạy theo một tín ngưỡng nào đó rồi sau
này lại từ bỏ.
Ngày nay, nhiều người
rất quan tâm đến đời sống tinh thần mà đặc biệt nhất là Phật giáo, nhưng thường
thì họ không suy xét cẩn thận để ý thức mình đang dấn thân vào một lãnh vực
tinh thần có những đặc tính như thế nào. Trước hết phải tìm hiểu xem con đường
mà ta chọn lựa có thực sự phù hợp với bản chất và ước vọng của ta hay không.
Hãy tự xét xem mình có đủ khả năng để theo đuổi hay không và sẽ gặt hái được
những gì tốt lành sau khi tu tập. Hãy nghiên cứu những lời giáo huấn căn bản
trước đã. Trước khi bước vào Phật giáo, ta không thể nào biết hết được, tuy
nhiên ta vẫn có thể thâu thập được một số hiểu biết khá đầy đủ về những gì
chính yếu và tiếp theo đó nên suy nghĩ một cách nghiêm túc hơn. Sau cùng, khi
đã xem xét cẩn thận thì ta mới nên quyết định và như vậy thì mới thật là trọn
vẹn. Được như thế chẳng những ta có thể đi xa hơn và nếu muốn thì có thể phát
nguyện và xuất gia hẳn.
Người ta có thể tìm thấy
trong Phật giáo rất nhiều phương pháp thiền định. Các phương pháp ấy gồm có sự
lý luận phân giải, tập trung phi khái niệm vào một vật thể duy nhất, lắng thật
sâu vào nội tâm. Các đối tượng của thiền định có thể là hiện tượng vô thường,
tính vô ngã, sự khổ đau, tình thương yêu, lòng từ bi và nhiều chủ đề khác nữa.
Tuy nhiên, muốn tu tập một cách nghiêm túc thì cần phải có một vị thầy kinh
nghiệm và đáng tin cậy để hướng dẫn.
Vị thầy giảng dạy cho ta
sẽ giữ một vai trò thật then chốt. Vì thế cũng phải nhận xét xem vị ấy có chân
chính hay không, có hội đủ những phẩm tính đúng như mong muốn hay không, còn về
phần ta thì đã sẵn sàng và quyết định theo vị thầy ấy chưa.
Nói vắn tắt là ta hãy
hết sức thận trọng. Không nên trở thành người Phật tử mà không nghĩ suy và
không biết gì cả. Hãy cố tránh trường hợp theo Phật giáo chỉ vì cảm thấy thích
rồi về sau mới biết là cách tu tập này hay cách tu tập kia không phù hợp với
mình hoặc là mình không đủ sức để thực hiện.
Một số người khi nghe
nói có một vị lạt-ma thuyết giảng ở đâu đó, liền đổ xô tới và đặt hết tin tưởng
vào vị này mà chẳng cần tìm hiểu gì cả và cũng không hề tìm hiểu xem vị ấy có
hội đủ những phẩm tính cần thiết hay không. Sau một thời gian, họ mới thấy vị
thầy ấy mang nhiều khiếm khuyết. Nhiều người Mỹ đã đến đây tìm tôi và kể lại
một số trường hợp như thế. Họ nghe nói có một vị lạt-ma gần nơi họ ở, tức thời
họ đặt hết lòng tin vào vị này mặc dù nhưng chưa kịp tìm hiểu cặn kẽ. Họ tiếp
nhận những lời giáo huấn và nhất là chịu lễ thụ pháp, nhưng một hôm thái độ của
họ bỗng dưng thay đổi hẳn. Họ đùng đùng nổi giận và tuyên bố xem có ai muốn
nghe chuyện tên lạt-ma ấy đã lạm dụng tình dục với các người bạn gái của họ hay
không, thế là họ đã vơ đũa cả nắm để nghĩ sai lầm về Phật giáo. Những người ấy
tự giao mình cho những vị lạt-ma thiếu khả năng và đã làm mất đi uy tín của
những lời giáo huấn đích thực, rồi sau đó lại đổ trách nhiệm cho Đức Phật đã
làm họ thất vọng. Việc ấy từ đâu mà ra ? Chính là thái độ của những người không
được đúng đắn. Trước khi quyết định điều gì, phải tìm hiểu thật cẩn thận.
Quán xét một người thầy
là bước quan trọng đầu tiên trên đường tu học, kinh sách đều có nói đến điều
này. Nếu chọn một một vị thầy tinh thần mà không kịp nghĩ suy gì cả, đến khi
những khiếm khuyết của vị ấy xuất hiện, lẽ tất nhiên là ta sẽ có cảm giác như
bị giáng cho một tai họa. Dù sao, khi đã phát nguyện và tiếp nhận lễ thụ pháp
thì tốt hơn đừng để cho những ý nghĩ không tốt phát sinh.
Bất cứ một con người nào
cũng có những phẩm tính tốt và những khuyết điểm. Kinh sách nói rằng một vị
thầy tinh thần phải hội đủ những phẩm tính cao hơn chúng ta, nhưng thật sự câu
ấy có nghĩa là thế nào ? Ví dụ một người nào đó được thụ giáo trực tiếp bằng
khẩu truyền, một phương pháp tu tập mà ngày nay đã trở nên rất hiếm hoi, thì dù
cho người ấy không có những hiểu biết lớn lao nhưng trên phương diện truyền thụ
thì họ đạt được một cái gì đó mà ta không có, và trong giới hạn của ý nghĩa ấy
thì họ vẫn hơn ta.
Nếu ta liên hệ với một vị
thầy không tốt và đã tiếp nhận từ vị này những lời giáo huấn của Đức Phật thì
vị ấy vẫn xứng đáng để cho ta mang ơn. Nếu nhìn dưới góc cạnh đó và nếu như ta
xem người thầy là một kẻ tầm thường, hoặc tệ hại hơn là bất thần ta khinh ghét
vị ấy, thì thái độ của ta không được đúng đắn lắm. Ngay cả trường hợp ta có hối
tiếc đi nữa thì vị ấy cũng từng là người hướng dẫn tinh thần cho ta, vì thế ta
cũng nên tránh những thái độ quá cực đoan.
Nói như thế không có
nghĩa là ta bắt buộc phải tiếp tục tiếp nhận sự giáo huấn của vị ấy. Ta hoàn
toàn tự do tránh không gặp vị ấy nữa. Nói chung, khi ta đã tiếp nhận những lời
giáo huấn của Đức Phật qua một người nào đó thì nếu có thể và tốt hơn hết là
nên trau dồi lòng tin tưởng của ta nơi người ấy. Nếu không thực hiện được thì
thôi, nhưng phải giữ thái độ dung hoà, không nghĩ tốt mà cũng không nghĩ xấu.
Còn một điều nữa là
không nên nghĩ rằng khi tu tập Phật giáo là ta có thể bay bổng lên trời xanh,
đi xuyên ngang được vật chất hay nhìn thấy được tương lai. Mục đích của việc tu
tập Phật giáo là chủ động tâm thức của chính mình chứ không phải để đạt được
những quyền năng kỳ diệu. Cũng có thể khi đã khắc phục được tâm thức thì dần
dần từng chút, vài khả năng nào đó mà người ta gọi là « kỳ diệu » cũng có thể
xảy ra, nhưng đấy chỉ những gì phụ thuộc. Nếu ta xem những thứ ấy là đối tượng
chính của sự tu tập thì thật sự tôi không tin chút nào rằng đấy là sự tu tập
Phật giáo. Những người ngoài Phật giáo cũng có những loại khả năng như thế.
Hình như có một lúc KGB và cả CIA cũng chú ý đến những khả năng này (1). Vì vậy
ta hãy nên giữ lấy sự thận trọng cho chính mình.
Ghi chú :
1- KGB và CIA là
các cơ quan tình báo của Nga và Mỹ. Các cơ quan này đã từng nghiên cứu việc
dùng thần giao cách cảm ứng dụng vào việc truyền tin và gián điệp, nhưng hình
như đã thất bại (?)
Discussion about this post