Mùa Vu lan lại trở về, gợi nhắc chúng ta nhớ đến tình thương
vô bờ bến của cha mẹ đã dành cho mình. Và đối với người Việt Nam, hiếu thảo
là truyền thống quý báu được đặt lên hàng đầu. Tất cả chúng ta đều nhớ như in
bài học vỡ lòng đã được dạy dỗ từ tấm bé:
“Công cha như núi Thái
Sơn.
Nghĩa mẹ như nước
trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính
cha.
Cho tròn chữ hiếu mới
là đạo con”.
Hoặc những câu ca dao Việt Nam cũng nhắc đến bổn phận hiếu
thảo của người con:
Cha sinh mẹ dưỡng
Đức cù lao lấy lượng
nào đong
Thờ cha mẹ phải hết
lòng, ấy là chữ hiếu dạy trong luân thường.
Hay:
Hai tay bưng bát cơm
đầy
Nhớ công cha mẹ tháng ngày gầy nên.
Và chính Đức Phật cũng khẳng định vai trò tối ưu của cha mẹ
đối với con cái qua lời dạy rằng tâm hiếu là tâm Phật, hạnh hiếu là hạnh Phật,
cha mẹ tại tiền như Phật tại thế. Đức Phật cũng đã so sánh thâm ơn dưỡng dục
của cha mẹ sâu dày đến mức độ: Dù hai vai cõng cha mẹ đi giáp vòng hòn núi Tu
Di, trải qua trăm ngàn kiếp cũng chưa đền đáp được ơn đức của cha mẹ.
Là đệ tử Phật, với nhận thức sâu sắc về công ơn sanh thành
dưỡng dục của cha mẹ vô bờ bến, chúng ta phải thể hiện thành việc vui vẻ phụng
dưỡng cha mẹ. Chăm lo cho cha mẹ bằng tất cả niềm thương yêu tôn kính mới thể
hiện đúng nghĩa hiếu hạnh theo tinh thần Phật dạy, chứ không phải chỉ nấu cho
xong bát cơm chén cháo cho cha mẹ là đủ. Đối với những người con vì hoàn cảnh
phải sống xa cha mẹ, không được trực tiếp chăm sóc cha mẹ, thì cũng phải có tâm
hiếu là nhớ nghĩ đến cha mẹ và phụng dưỡng cha mẹ bằng tiền bạc, chỗ ở, thuốc
men, v.v…
Đặc biệt là theo Phật dạy, nếu cha mẹ chúng ta vắng bóng
trên cuộc đời, chúng ta vẫn có thể báo hiếu. Thật vậy, khi Phật tại thế, trong
thiền định, Ngài Xá Lợi Phất đã thấy một ngạ quỷ đến nói rằng năm đời trước, nó
là mẹ của Ngài. Xin Ngài cứu độ nó bằng cách cúng dường Đức Phật và 1.250 vị
Thánh Tăng. Sau buổi lễ trai tăng cúng dường, đêm hôm đó, một vị Thiên tử trên
trời báo cho Ngài Mục Kiền Liên biết rằng nhờ lực chú nguyện của Phật và Thánh chúng
mà bà mẹ của Ngài Xá Lợi Phất đã được sanh về cõi Trời. Đây là câu chuyện ghi
trong Tiểu Bộ kinh, tập truyện Ngạ quỷ. Câu chuyện này tương ưng với chuyện mẹ
của Ngài Mục Kiền Liên là bà Thanh Đề trong kinh Vu Lan Bồn cũng nương nhờ công
đức của Phật và Thánh Tăng mà thoát khỏi kiếp ngạ quỷ và sanh lên cõi trời.
Đức Phật dạy chúng ta tâm hiếu, hạnh hiếu và Ngài đã thể
hiện điều này một cách sâu sắc nhất trong cuộc đời Ngài. Đức Phật nói: “Này A
Nan, việc hiếu không phải ta không làm. Lúc ta thành đạo, về thăm hoàng cung,
ta đã thuyết pháp cho hoàng cung nghe. Và vua Tịnh Phạn đã chứng quả Tu đà
hoàn, bà Ma ha Ba Xà Ba Đề đã quy y Tam bảo. Như vậy, hạnh hiếu ta đã đền
xong”.
Tấm gương sáng của Đức Phật về hạnh hiếu nói trên là bài học
thiết yếu giúp chúng ta nhận ra phương cách báo hiếu tốt nhất đối với cha mẹ
mình. Thật vậy, nếu cha mẹ còn hiện tiền, chúng ta nên tìm cách cho cha mẹ được
quy y Tam bảo, kính tín Tam bảo là chúng ta đã giúp cho cha mẹ thoát khỏi ba
đường ác, địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh. Ngoài ra, cha mẹ đã quy y Tam bảo, chúng
ta nên thường xuyên nhắc nhở cha mẹ không làm việc ác, tạo điều kiện cho cha mẹ
làm việc thiện, nhất là hỗ trợ cha mẹ trong việc thường xuyên nghe pháp, cúng
dường, tụng kinh, niệm Phật, v.v…
Tóm lại, trong bốn ơn lớn, ơn cha mẹ được Đức Phật nhắc đến
rất nhiều. Vì vậy, khi nào chúng ta còn nghĩ tưởng đến công ơn cha mẹ, còn thực
hiện hiếu hạnh là chúng ta đang thể hiện sự biết ơn và báo ơn, tức là đang làm
việc thiện trên cuộc đời này và đang tạo nhân lành cho phước lạc vô biên là
đang ở gần Phật. Và Đức Phật cũng dạy rằng: “Này các Tỳ kheo, nếu một người
biết ơn và đền ơn, thì dù sống xa Ta ngàn dặm vẫn như đang ở bên cạnh Ta. Còn
người không biết ơn và không đền ơn, thì dù ở bên cạnh Ta cũng giống như cách
xa Ta ngàn dặm”.
Nguồn: Nguyệt san
Giác Ngộ Số Vu Lan 185 / Tuyển Tập Vu Lan TVHS
Discussion about this post