47. Bây Giờ Phải Tu, Đừng Cầu Xin Nữa

Thưa
quý thính giả,

Nhân
dịp đầu năm, là dịp quý Phật tử nô nức đi lễ chùa,
nhiều vị còn phát tâm đi hành hương tới mười chùa, chúng
tôi xin kính gửi tới quý thính giả lời khai thị của hòa
thượng Thích Thanh Từ về đề tài “Chúng ta đi chùa
để cầu xin, hay để tu học theo Phật?”

Hòa
thượng Thanh Từ là một bậc cao tăng thời hiện đại, sanh
năm 1924 tại làng Tích Thiện tỉnh Cần Thơ, thế danh là Trần
Hữu Phước. Năm 1949, khi vừa tới 25 tuổi, cậu Phước được
hòa thượng Thích Thiện Hoa chính thức cho xuất gia với pháp
danh là Thanh Từ. Sau khi xuất gia, ngài siêng năng theo thầy
tổ công phu tu hành, vừa học giáo lý, vừa dạy trẻ em, vừa
phụ trông nom coi sóc mấy chục chú Tiểu trong chùa. Công việc
tuy nhiều, song ngài rất quan tâm nghiên cứu Giáo điển. 

Cuộc
đời hòa thượng là tấm gương sáng, dốc hết sức mình
lo cho Phật pháp, đặc biệt là làm sống lại Thiền tông
đời Trần, tạo điều kiện cho Tăng Ni tu hành tiến bộ. 

Hòa
thượng đã đảm nhiệm nhiều Phật sự như Vụ Trưởng Phật
Học Vụ, Giáo sư kiêm Quản viện Phật Học Huệ Nghiêm, Giảng
sư trong Giảng sư đoàn của ban Hoằng Pháp, Giảng sư Viện
Đại Học Vạn Hạnh và các Phật Học Đường Dược Sư,
Từ Nghiêm,…vân vân…

Hòa
thượng dịch và giảng rất nhiều bộ Kinh, Luận và Sử Phật
giáo từ Hán văn sang Việt văn. Ngoài ra Hòa thượng còn giảng
giải rất nhiều bài pháp phổ thông cho Tăng Ni và Phật tử.

Sau
đây, chúng tôi xin lược trích gửi tới quý thính giả một
trong những bài pháp phổ thông của ngài.

 Hòa
thượng nói:

“Quí
Phật tử xét thật kỹ xem từ trước đến giờ, chúng ta
đi chùa là vì cầu xin, hay để tu học theo Phật? Đa số đều
cầu xin, phải không? Mỗi khi đến chùa, Phật tử hoặc là
cúng hoa quả, hoặc là cúng nhang đèn. Khi cúng rồi, quí vị
quì xuống nguyện Phật “cho gia đình con bình an, cho con cháu
con thi đậu, cho tất cả trong gia quyến đều gặp may mắn…”…
vân vân…

Như
thế là xin hay tu?

Thí
dụ, khi con cái thi cử, nếu cha mẹ là Phật tử, thì thường
tới chùa xin Phật gia hộ cho con mình thi đậu. Như vậy các
thí sinh được cha mẹ cầu xin đều đậu hết, hay vẫn có
người rớt? Tại sao cùng xin với nhau, Phật lại cho người
đậu, kẻ rớt? Cũng như những người gặp tai nạn, cầu
nguyện đức Quan Thế Âm cứu độ, tất cả đều cầu được,
hay có người được, có người không được? Như vậy phải
chăng Phật và Bồ-tát thương người này, không thương người
kia?

Nhưng
thật ra Phật và Bồ-tát có như vậy không?

Phật
đã từng tuyên bố: “Ta không có quyền ban phước giáng họa
cho ai.” Ngài dạy rằng, tất cả chúng ta muốn được quả
lành thì phải gieo nhân lành. Nhân lành sẽ đưa đến quả
lành, nhân ác sẽ đưa đến quả khổ. Như vậy cái khổ,
cái vui đều do chúng ta tạo mà ra, chớ Phật không cho ai được.
Phật dạy rất chân thật, thực tế.

Thí
dụ, một anh nông phu muốn làm ruộng trúng, thì phải lựa
giống tốt. Giống tốt đó là nhân khiến sẽ được quả
tốt, là những bông lúa chín vàng, no đầy. Những bông lúa
chín vàng, no đầy có được, là nhờ những hạt giống tốt.
Nhân đã có thì quả sẽ có. Có anh nông phu nào ngây ngô đến
nỗi không chịu gieo giống lúa, mà cứ ra ngoài đồng chấp
tay cầu Phật ban cho lúa đầy đồng không? 

Rõ
ràng lẽ thật của cuộc sống này là chúng ta tự tạo nhân
tốt hay xấu, từ nhân đó đưa tới quả tốt hay xấu, chớ
không ai có quyền chen vô hết..

Chúng
ta là Phật tử hiểu Phật pháp, thì phải thực hành theo lời
Phật, muốn làm ăn khá thì chúng ta phải biết ăn ở tốt,
xử sự công bằng với mọi người. Trong cuộc sống, chúng
ta đừng giành phần hơn về mình, mà phải biết nhường nhịn
nhau. Nhờ có phước chúng ta làm ăn mới tốt. 

Chúng
ta đến với đạo Phật là để tu, mà tu thì phải làm sao? 

Phật
dạy lấy nhân quả làm căn bản. Chúng ta gieo nhân tốt rồi,
còn phải cố gắng duy trì, bảo vệ thì sẽ được quả tốt.
Nếu chúng ta gieo nhân xấu thì phải rơi vào cảnh khổ. Như
vậy người Phật tử là người biết chọn nhân để gieo,
tránh nhân dữ không cho nó sanh khởi, đó là chúng ta tu.

Biết
như vậy, hiểu như vậy, thấy như vậy, đó là chúng ta có
tỉnh có giác. Nhận chân được lý nhân quả, đó là chúng
ta đã tỉnh giác một phần rồi. 

Bước
đầu tu theo Phật là Qui Y Tam Bảo. Khi Quy Y, quí vị nhận
được tấm phái Qui Y, trong đó có một bài kệ bốn câu:

Chư
ác mạc tác

Chúng
thiện phụng hành

Tự
tịnh kỳ ý

Thị
chư Phật giáo.

Nghĩa
là:

Không
làm các việc ác

Vâng
làm các điều lành

Giữ
tâm ý trong sạch

Đây
là lời Phật dạy.

Lời
Phật dạy rất gọn, tóm lại chỉ có bốn câu kệ. Bốn câu
kệ đó có ba điểm.

1)
Điểm thứ nhất là đừng làm các
điều ác.

Không
làm các điều ác tức là giữ năm giới cấm. Chữ giới có
nghĩa là ngăn là chận. Ngăn chận tức là ngừa đón. Nếu
chúng ta giữ năm giới là chúng ta không bị khổ, không bị
lụy. Nhà Phật ví dụ giới cũng như hàng rào bên cạnh hố
thẳm. Nếu tới mí rào, đụng rào, chúng ta dội lại đừng
đi nữa, thì không rơi xuống hố. Còn nếu tới mí rào, mà
làm cho thủng rào để ra khỏi, thì bảo đảm rơi xuống hố.
Nên nói giới là ngăn ngừa.

Phật
tử giữ năm giới là ngăn ngừa khỏi rơi vào các tội lỗi,
khỏi rơi vào những khổ đau hiện tại và mai sau. Phật dạy
chúng ta tu, trước phải giữ giới, có nghĩa là chúng ta phải
dừng hết những điều tội lỗi dẫn đến sự hiểm nguy.
Chúng ta dừng lại, không bước thêm nữa, thì mới có thể
tránh các tai họa.

Vì
vậy nên nói nhờ giữ giới mà ngừa được các thứ hiểm
nguy.

2)
Điểm thứ hai “Chúng thiện phụng
hành” tức là vâng làm tất cả các điều lành. 

Điều
lành là điều gì? Như chúng ta giữ giới không sát sanh tức
là không giết hại người, đó là chúng ta không bị rơi vào
chỗ bị người oán thù, người giết hại, hoặc tù tội.
Như vậy chỉ bảo đảm an lành cho mình chớ chưa làm lợi
ích cho người. Muốn vâng làm các điều lành, phải làm gì
nữa? Thay vì trước chúng ta không giết hại người, bây giờ
thêm một điều nữa là cứu giúp, bảo trợ cho người. Cứu
giúp, bảo vệ cho sanh mạng người được an toàn, cho người
bớt khổ, đó là điều lành.

Không
làm ác, mà lại làm lành, nên có phước. Thành ra giữ giới
là phước nhỏ, chỉ ngăn ngừa được tội lỗi của mình,
còn làm lành mới là phước lớn, vì lợi ích cho người.
Mình đã không giết hại mà lại còn giúp đỡ, còn bảo vệ
để gìn giữ sanh mạng cho người, đó là điều lành.

Quí
vị thấy có hai mặt, một mặt ngừng làm điều tội lỗi,
gọi là không làm các điều ác, một mặt siêng làm những
điều tốt lành, để giúp đỡ chúng sanh, gọi là làm các
việc lành. Chúng ta căn cứ vào năm giới để thấy những
điều lành phải làm.

Năm
giới đó là:

Giới
thứ nhất không giết người, ngược lại còn cứu người,
bảo vệ cho người được an toàn. Đó là làm lành.

Giới
thứ hai không trộm cắp. Tránh không trộm cắp của người
khác, đó là tránh tội lỗi nguy hiểm của mình. Kế đến
còn rộng rãi, ai thiếu nghèo mình giúp đỡ gọi là bố thí.
Chúng ta không ăn trộm của người, mà còn bố thí giúp đỡ
người, đó gọi là làm lành.

Giới
thứ ba không tà dâm. Mình giữ không tà dâm để cho gia
đình được an ổn, cho tư cách mình được trinh bạch, đó
là cái tốt của mình. Nhưng nếu chỉ giữ cho riêng mình,
thì chưa phải là làm lành. Muốn làm lành chúng ta phải dạy
cho con cháu, cho những người chung quanh biết sống hạnh trinh
bạch, biết làm những điều tốt, đừng làm những điều
trái, điều xấu xa. Đó là giúp cho người được tăng trưởng
hạnh tốt ở trong xã hội. Như vậy chúng ta có phước.

Thứ
tư, không nói dối. Không nói dối thì giữ được uy tín
của mình, giữ lòng tin của mọi người đối với mình. Nếu
muốn có phước thì phải nói lời chân thật, lời hòa nhã,
hiền lành. Không nói dối mà chúng ta còn nói những lời đúng
lẽ thật, đúng chân lý, đó là làm lành.

Thứ
năm, không uống rượu mạnh, uống say, không hút á phiện,
xì ke, ma túy. Đó là chúng ta tránh được những hiểm
nguy cho mình. Nếu muốn làm lành chúng ta phải khuyên, nhắc
nhở những người bạn, hoặc con cháu mình tránh làm những
điều ấy, đó là làm phước.

Như
vậy tu Phật, chặng thứ nhất là chúng ta phải ngừa đón
đừng phạm tội lỗi, đó là giữ giới. Chặng thứ hai, chúng
ta phải làm những điều lành để trở thành một người
hữu ích cho đời, đó là làm lành.

3)
Điểm thứ ba, “Tự tịnh kỳ ý”
tức là phải làm cho tâm ý mình trong sạch. 
Làm
sao để giữ cho tâm ý trong sạch? Cái gì làm nó nhơ nhớp? 

Trước
khi nói tâm ý trong sạch, hãy nói thế nào là tâm ý nhơ nhớp.
Thí dụ thấy người để món đồ tốt, ta sanh lòng tham muốn
lén lấy. Muốn lén lấy, đó là tâm ý nhơ nhớp. Thấy người
làm ăn phát đạt, mình thua kém rồi ganh tỵ, thù oán người,
đó là tâm ý nhơ nhớp.

Chúng
ta biết tu thì phải gạn lọc tâm ý cho được trong sạch.
Nếu cứ nuôi dưỡng tâm ý nhơ nhớp thì chúng ta sẽ tạo
nên những lỗi lầm lớn ở mai sau. Thân chúng ta làm lành,
miệng chúng ta nói lành đó là tốt, nhưng nếu tâm ý chúng
ta chưa được lành, thì cũng có ngày nó xúi thân, miệng mình
làm quấy, làm lỗi. Cho nên thứ ba là phải gạn lọc tâm
ý, vì nó là gốc.

Giữ
cho tâm ý trong sạch bằng cách nào? Thí dụ thường ngày trong
sự tiếp xúc qua lại, mình hay có tật xấu là nóng nảy.
Khi nổi nóng lên thì nói bậy, làm bậy đủ thứ hết. Như
vậy chúng ta biết mình có tật xấu là nóng giận. Sự nóng
giận đó ở trong tâm ý mình. Cái xấu cái nhơ ở trong tâm
mình, mình phải làm sao lọc bỏ nó ra thì hết nhơ, hết xấu.

Phật
dạy rất rõ, nếu người nào bị bệnh nóng giận thì phải
uống tới hai toa thuốc. Toa thứ nhất là toa thuốc nhẫn nhục,
toa thứ hai là toa thuốc từ bi. Khi nổi nóng lên, lúc đó
quí vị làm gì trước? La trước phải không? La không được
thì đánh. Như vậy từ tâm ý nổi nóng lên, rồi miệng la,
la chưa xong thì tay đánh. Thế là thân tạo nghiệp ác, miệng
tạo nghiệp ác, đều từ tâm ý nghĩ ác.

Nên
khi nổi nóng lên, quí vị phải làm sao trị cơn nóng đó?
Chạy đi lấy nước lạnh uống cho nó mát lại phải không,
nhưng nước qua khỏi cổ một chút, thì nhớ lại rồi nổi
nóng nữa, chẳng lẽ uống nước nữa? Cứ mỗi lần nóng
là uống nước, uống tới chiều cho bể bụng luôn sao? Đó
chưa phải là phương pháp cứu mình.

Vì
thế phải dùng hai phương thuốc từ bi và nhẫn nhục mới
trị được bệnh này. Như vậy là biết thuốc của Phật
cho để trị bệnh, chớ còn không thì chúng ta tu Phật nhiều
năm, mà khi bệnh không biết làm sao để trị. Học Phật mà
cứ đọc kinh này, sách kia, nhưng không biết trị tâm bệnh
bằng cách nào. Như vậy là chúng ta chưa thực tế. Khi có
bệnh phải dùng thuốc liền, dùng thuốc rồi thì có hiệu
quả.

Bởi
có thuốc mà không chịu uống, rồi cứ kêu bệnh hoài. Nếu
không uống thuốc để bệnh tái phát liên miên, đó là tự
mình phá hoại, tự mình làm khổ mình. Nên người biết tu
là đem pháp của Phật dạy, ứng dụng cho bản thân mình được
an lành, nội tâm mình được trong sạch. Đó là khéo tu, tu
như vậy mới là tu thật.

Có
Phật tử khi sửa soạn đi đâu xa, lại trước bàn Phật thắp
hương cầu nguyện: “Phật gia hộ cho con đi được bình yên,
được an lành”. Nhưng ra đường ai nói trái ý liền tát
tai người ta. Như vậy có bình yên, an lành được không? Khi
nổi giận tát tai người ta, Phật can đâu có kịp. Can không
kịp thì làm sao mà gia hộ? 
Quí
vị thấy đó, muốn bình yên, muốn an lành thì nguyện ai?
Phải nguyện cho mình bình tĩnh, sáng suốt, biết đem thuốc
của Phật mà uống, để trị bệnh nóng giận, thì mới được
bình yên, an lành.

Chúng
ta phải khéo đem lời Phật dạy ứng dụng tu cho bản thân,
thì sẽ được kết quả tốt. Quí vị thấy khi nổi giận
lên thì tâm mình ngàu đục, muốn nói bậy. Nếu biết nhẫn
nhịn thì sẽ không nói bậy. An nhẫn thì tâm lặng xuống,
lặng xuống thì nó trong sạch. Đó là tu tâm ý cho trong sạch.

Bây
giờ giả sử thấy người ta có món đồ quí, mình khởi niệm
tham. Tham tức là nhơ đục. Khởi niệm tham thì phải tu làm
sao? Uống thuốc nào cho hết bệnh tham? 

Phật
dạy phải tu pháp bố thí để trị bệnh tham. Giả sử dư
chút ít, có ai cần mình sẵn sàng giúp, đó là bố thí. Nếu
dư mà mình biết giúp người thì sẽ trừ dần được bệnh
tham. Người tham lam không muốn cho ai. Quí vị để ý người
nào tham nhiều, họ dư bao nhiêu thì dư, chớ ai xin họ không
cho. Người nào có dư liền đem giúp kẻ thiếu thì sẽ hết
tham. Bệnh này dễ trị chớ không khó, chỉ một toa thôi.
Một toa là lành bệnh.

Tất
cả chúng ta đều có bệnh, Phật dạy lấy thuốc mà trị,
chớ không phải cầu xin Phật cho, nhưng Phật tử thì lại
cứ xin Phật cho cái này, cho cái kia. Mà xin hoài không hiệu
nghiệm, thì muốn bỏ Phật, vì thấy Phật không giúp mình
được.

 Nếu
chúng ta biết đem lời Phật dạy để trị tâm bệnh, thì
chúng ta ứng dụng tu, tự nhiên tâm chúng ta trong sạch. Tâm
trong sạch rồi mọi bệnh theo đó đều hết. Đó là tôi nói
tu bằng cách dùng thuốc của Phật, để trị bệnh cho mình.

Như
vậy chúng ta càng tu, thì tâm càng trong sáng, tâm trong sáng,
thì phiền não đâu còn. Nếu tu mà cứ phiền não người này,
giận hờn người kia, thì tâm chưa trong sáng, vẫn còn nhơ
đục. Nhơ đục cho nên không đi tới đâu hết, tu hoài mà
vẫn thấy khổ chớ không vui. Nếu tâm trong sáng thì càng
tu, càng tươi, càng vui, càng mát mẻ, không có khổ. Tu đúng
thì mọi điều tốt sẽ đến với mình, tu sai thì mọi phiền
não sẽ đến với mình. Đó là sự thật.

Chúng
ta thấy chỉ cần có ba câu thôi, mà Phật dạy mình tu rất
là đầy đủ: 

– Một
là đừng làm các điều ác, tức là giữ trọn năm giới. 
–
Hai là làm tất cả các việc lành. 
–
Ba là giữ tâm ý trong sạch. 

Đó
là lời dạy của chư Phật. Chư Phật dạy gọn và đủ trong
bốn câu kệ đó. Chỉ cần chúng ta ứng dụng thường xuyên
thì bản thân chúng ta rất tốt đẹp.

Phật
tử chúng ta biết rồi thì tránh điều sai, việc chưa đúng
chúng ta sửa, việc gì đúng chúng ta thực hành. Đó là người
khéo tu, khéo nhận định, là người có trí tuệ, thông minh.
Không phải chúng ta học đạo thật nhiều mà gọi là hay.
Chúng ta học được điều nào, ứng dụng tu ngay điều đó,
là chúng ta biết tu, mới là hay.

Tóm
lại, chúng ta đến chùa là để cầu xin Phật, hay là để
tu theo Phật? Quí vị nhìn lại coi từ trước đến giờ mình
tới chùa là để cầu xin hay là tu. Nếu từ trước tới nay
chỉ biết cầu xin, không biết ứng dụng thuốc của Phật
để tu tâm, thì bây giờ phải làm sao? 

Bây
giờ phải tu, đừng cầu xin nữa. 

Đức
Phật đã dạy: “Ta không có quyền ban phước giáng họa cho
ai”, tức là Ngài đã dạy rõ ràng, chúng ta phải tự tu, đừng
xin Ngài, vì Ngài không thể cho.

Mong
rằng tất cả quí Phật tử nghe, hiểu và nỗ lực tu tập
đúng như pháp đức Phật đã dạy, thì chắc chắn sẽ được
an vui hạnh phúc.”

Thưa
quý thính giả,

Trên
đây là lời khai thị của hòa thượng Thanh Từ, một bậc
cao tăng thời hiện đại. Chúng tôi ước mong quý thính giả
lãnh hội lời dạy của ngài trong tinh thần tìm hiểu sự
trong sáng của đạo Phật.

Ban
Biên Tập

Bài
này đã được phát thanh trên làn sóng AM
1480 (KVNR) tại Nam California 
ngày 11-2-2006 và ngày 12-02-2006 trên làn sóng AM1520
(KYND) &
AM 880 (KJOJ) tại
Texas