Nồng Độ Khí Thải Co2 Trong Không Khí Tăng Cao Hơn Dự Báo Tú Anh Rfi

 
2 tuần trước hội nghị Copenhagen, giới khoa học quốc tế liên tiếp
báo động. Ngày 24/11/2009 tại Genève, Tổ chức Khí tượng Thế giới OMM xác định :
lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính tập trung trong không khí vẫn liên tục gia
tăng. Cùng lúc, mạng lưới bảo vệ môi trường Mỹ, Global Footprint Network cũng
rất bi quan : khả năng điều tiết thiên nhiên của địa cầu đã bị quá tải.

Hai tuần trước hội nghị Copenhagen, các nhà khoa
học thế giới đánh thêm hồi tiếng chuông cảnh tỉnh giới lãnh đạo thế giới. Chiều
hôm qua, 24/11 tại Genève (Thụy Sĩ), chuyên gia của Tổ chức Khí tượng Thế giới
OMM công bố một bản nghiên cứu xác định rằng lượng khí thải gây hiệu ứng nhà
kính đang tập trung trong không khí vẫn liên tục gia tăng.

Đà tăng CO2 gần với
kịch bản xấu nhất về biến đổi khí hậu

Trong năm 2008, 200 máy
đo lường phân bố trên 50 quốc gia đã ghi nhận nồng độ CO2 trong không khí là
385,2 ppm tức là tăng 2 đơn vị so với tình trạng 2007. Đối với các chuyên gia, năm
nào cũng tăng 2 đơn vị tương đương với 0,52% là một tỷ lệ đáng ngại vì nó tăng
theo hàm số mũ. Một nhà khí tượng giải thích thông tin này không phải là tin
vui vì nó gần với kịch bản xấu nhất mà Nhóm Chuyên gia về Biến đổi Khí Hậu của
Liên Hiệp Quốc (GIEC) dự báo. 

Thông điệp thứ hai của
Tổ chức OMM là lượng CO2 do con người thải ra từ khi bắt đầu thời kỳ kỹ nghệ
hóa đã tăng nhiều hơn từ 5 năm trở lại đây. Nói cách khác, những biện pháp tiết
kiệm xăng dầu, bớt dùng than đá được các chính phủ Tây phương khuyến khích tiến
hành trong thời gian gần đây không mang lại kết quả thấy được trong ngắn hạn.

Tuy vậy, theo các chuyên
gia, đây không phải là lúc bó tay đầu hàng, mà phải tiếp tục và gia tăng nỗ lực
chống hiệu ứng nhà kính. Châu Âu cam kết đơn phương hạ lượng khí thải ô nhiễm
xuống 20% trong 10 năm tới đây và sẽ giảm thêm đến 30% nếu đạt được một thỏa
thuận toàn cầu tại hội nghị Copenhagen.

Nhưng một vấn đề cốt lõi
khác là trái đất chúng ta đang sống có còn đủ sức chịu đựng những tác hại do
con người gây ra hay chăng ? Câu trả lời của Mạng lưới bảo vệ môi trường
của Mỹ,Global Footprint Network, rất bi quan. Khả năng điều tiết thiên nhiên đã
của địa cầu đã bị quá tải. Được thành lập từ năm 2003, mỗi năm tổ chức này đo
lường và tính toán chỉ số mà họ gọi là « dấu chân môi trường » tại hơn 100 nước
và của toàn nhân loại. 

Quy mô và vận tốc tan
băng ở Nam và Bắc cực gia tăng

Theo báo cáo của Global
Footprint Network, thì để tái tạo những gì mà nhân loại tiêu thụ trong một năm
thì trái đất phải cần 18 tháng. Thế nhưng con người tiêu thụ và thải khí ô
nhiễm với nhịp độ 44% cao hơn khả năng điều tiết của trái đất. Do vậy, nhân
loại đang đối diện với nhiều mối đe dọa khác nhau từ biến đổi khí hậu đến phá
rừng, từ nguồn cá trên biển mất dần đến tình trạng khan hiếm nước.

Từ kết quả nghiên cứu
này đến báo cáo khác, giới chuyên gia mỗi ngày mỗi bi quan vì thực trạng biến
đổi khí hậu xấu hơn mọi dự báo. Trường hợp điển hình nhất là báo cáo mới nhất
của Nhóm chuyên gia Liên Hiệp Quốc về khí hậu GIEC, thường khi ít khi quan tâm
đến băng đảo ở hai cực địa cầu, đã phải thừa nhận quy mô và vận tốc tan băng
gia tăng. 

Bắc cực bị hâm nóng hai
lần hơn ở các nơi khác làm diện tích băng đá mất đi 30% theo ảnh vệ tinh chụp
cuối năm 2007. Khí hậu tại Nam cực cũng ấm lên làm nhiều tảng băng sơn trôi
dạt. Nước biển bị ấm lên cũng bị giãn nở cùng với hiện tượng băng tan làm mực
nước biển dâng cao.

Theo nhà hải dương học
Pháp Anny Cazenave, thì mực nước dâng hàng năm với nhịp độ trung bình là 3,3
mm. Nhưng con số này đã cao hơn dự báo trước đây của chuyên gia GIEC đến 80%. (Tú Anh RFI)

Một
trong những chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về biến đổi khí hậu đã cảnh
báo rằng Trái đất của chúng ta đang dần biến thành một hành tinh lạ bởi sự gia
tăng không ngừng lượng khí thải nhân tạo gây ra hiệu ứng nhà kính. Và thời gian
không còn nhiều, bởi chỉ 10 năm nữa thôi, vấn đề nóng lên toàn cầu có thể sẽ
vượt khỏi tầm kiểm soát của loài người và làm thay đổi vĩnh viễn cảnh quan.

Năm 2006, ông Jim
Hansen, Giám đốc Viện nghiên cứu vũ trụ Nasa Goddard, thuộc Đại học Columbia ở
NewYork đã phàn nàn về việc nhân viên quan hệ công chúng của Nasa, dưới sự điều
hành của Văn phòng Bush đã kiên quyết bịt miệng ông bằng cách hạn chế sự tiếp
cận của ông với các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với báo
chí, ông Hansen đã thẳng thắn đưa ra lời cảnh báo rằng, dấu hiệu đáng lo ngại
hiện nay là sự nóng lên toàn cầu đang bắt đầu gây ra những phản ứng rõ rệt nguy
hại đến khí hậu, điều này có thể đẩy nhanh tốc độ thay đổi khí hậu. 

Ông Hansen khẳng định:
“Chúng ta không thể đốt cháy tất cả các nhiên liệu hoá thạch trong lòng đất.
Nếu cứ làm như vậy thì chính chúng ta tự huỷ hoại hành tinh này trở thành hành
tinh khác lạ. Tôi muốn nói rằng một hành tinh khác đó không còn băng ở vùng Bắc
cực, và một hành tinh với việc ấm lên lan rộng tới mức sẽ gây hậu quả trên diện
rộng – làm tăng mực nước biển và sự tuyệt chủng”. 

Những phản ứng rõ rệt ở
vùng vĩ tuyến cao của Bắc bán cầu đã bắt đầu. Trước hết là sự tan băng, điều
này có nghĩa bức xạ Mặt trời và hơi nóng phản xạ trở lại vào không gian ít hơn
và làm cho vùng này bị nóng hơn. Thứ hai, chính là sự giải phóng khí mêtan từ
lãnh nguyên băng giá này (ông Hansen cho biết khí mêtan mạnh hơn gấp 20 lần so với
khí CO2). 

Nhà khoa học này dẫn
lời: “Mối lo ngại lớn nhất hiện nay chính là phản ứng đang xảy ra ở vùng vĩ
tuyến cao dường như diễn ra theo đúng kịch bản. Chúng ta không thể khoanh tay
đứng nhìn mối thảm hoạ này vượt ngoài tầm kiểm soát hoặc chúng ta sẽ bị mất cơ
hội ngăn chặn nó kịp thời”. 

Ông là một trong số các
nhà khoa học đầu tiên đưa ra lời cảnh báo về sự biến đổi khí hậu trước quốc hội
Mỹ với những bằng chứng mang tính khoa học cao. Theo đó, loài người chỉ còn
chưa đầy 10 năm nữa để thực hiện việc kìm hãm lượng khí CO2 trước khi vấn đề
nóng toàn cầu vượt khỏi tầm kiểm soát và làm thay đổi vĩnh viễn cảnh
quan. 

“Cứ theo đà gia tăng
lượng khí CO2 ở mức 2% mỗi năm, thì đến năm 2015 lượng khí này lúc đó sẽ lớn
hơn 35% so với năm 2000. Nhưng nếu chúng ta muốn tiến hành một biện pháp để giữ
được nhiệt độ Trái đất ở mức trong giới hạn như hàng triệu năm qua, thì chỉ có
bằng cách nào đó giảm được 25% lượng khí thải cho đến giữa thế kỷ, và còn 75%
cho đến cuối thế kỷ”. 

Sự tăng liên tục lượng
khí thải CO2 và nhiệt độ trung bình Trái đất đang dần làm tan băng ở cả vùng
Greenland và Nam Cực và làm tăng cao mực nước biển. 

Ông Hansen đánh giá:
“Nếu chúng ta chỉ thản nhiên chạy theo lợi nhuận kinh tế mà không chấm dứt hành
động gây ra càng ngày càng nhiều lượng khí thải CO2, thì mực nước biển trong
thế kỷ này cũng sẽ dâng cao trên diện rộng, và tôi nghĩ rằng trong một hai thập
niên tới điều này sẽ trở nên rõ rệt hơn”. 

Lần cuối cùng nhiệt độ
Trái đất tăng thêm 3 độ C cách đây ít nhất 3 triệu năm, trong kỷ Pliocene, khi
mực nước biển là 25 mét (cộng trừ 10 mét), tức là cao hơn ngày nay khoảng 80
feet. “Điều đó có thể không xảy ra trong vòng một thế kỷ, nhưng có thể hiện
tượng mực nước biển tăng thêm vài mét sẽ xảy ra chỉ trong vòng một thế kỷ”, ông
Hansen nói. 

“Nửa dân số thế giới
sống trong bán kính 15 dặm cách bờ biển. Nhiều thành phố lớn ở ngay ven biển.
Và vấn đề ở đây là, một khi sự việc đã bắt đầu diễn ra với tốc độ ngày càng
nhanh thì khó mà ngăn cản được. Điều này lý giải cho mục đích tại sao chúng ta
cần phải hướng tới giải quyết vấn đề trước khi nó vượt khỏi tầm kiểm
soát”. 

Có rất nhiều loài động
vật và thực vật sẽ không đối phó được với việc tăng nhiệt độ gây ra hiện tượng
đẳng nhiệt (các vành đai có nhiệt độ bằng nhau) với tốc độ 50km/thập niên khi
di chuyển về phía các cực, so với tốc độ di cư trung bình của các loài là
6km/thập niên. 

“Những loài ở vùng vĩ
tuyến cao không có chỗ di trú. Tất nhiên chúng sẽ gặp bất trắc. Chúng hoàn toàn
bị trừ khỏi hành tinh”. 

Năm ngoái, ông Hansen đã
nhận được huy chương Giải thưởng Công tước Edinburgh của WWF (*). 

* Chú thích: Huy
chương Công tước Edinburgh
được WWF trao thưởng hàng năm cho những cống hiến nổi bật về môi trường. Công tước
vùng Edinburgh là người bảo trợ của rất nhiều tổ chức, trong đó có WWF và giải
thưởng Công tước Edinburgh.
Ông là Chủ tịch đầu tiên của WWF Vương quốc Anh từ năm 1961-1982 và là Chủ tịch
của WWF Quốc tế từ năm 1981-1996. Hiện nay, ông là Chủ tịch danh dự của
WWF. 

Vũ Thị Hoà dịch (Theo
Independent, 01/01/2007)