NGUYÊN NHÂN NHÀ SƯ NHẬT BẢN LẤY VỢ
Quán Như (thực hiện)
Sau giờ học về “Các tôn giáo mới hình thành và hoạt động truyền đạo trên thế giới”, tôi trực tiếp phỏng vấn cư sỹ Giáo sư Nogawa Hiroyuki (野川博之 hiện đang giảng dạy ở Đại học Huyền Trang Đài Loan) về nguyên nhân người tu ở Nhật Bản có gia thất. Giáo sư phúc đáp bằng bài văn dưới đây:
Trong tâm trí tôi, nhiều tự viện ở Nhật Bản có gia thất là chuyện bình thường, không có gì là bất ngờ. Từ khi còn nhỏ tôi đã chơi chung và rất thân cận với con cháu của trụ trì chùa, cho đến khi lớn lên tôi mới hiểu Phật giáo các nước khác rất nhiều so với Phật giáo Nhật Bản. Họ có cái nhìn không mấy thiện cảm và thường dùng những từ đại ý như “hòa thượng phong hoa” để chỉ trích.
Trong khoảng thời gian từ năm 1993 đến 1994, tôi đến Koyashan để học tập tại Phật học viện của Chân Ngôn tông, khi ấy tôi có cơ hội được sống chung với con cháu của các vị trụ trì trong chùa và tìm hiểu về sự truyền thừa từ trụ trì theo phương thức đó.
Tuy nhiên đối với vấn đề tại sao tổ tiên họ lại lập gia đình và truyền tự như vậy, họ chỉ giữ im lặng không nói cụ thể, từ đó tôi cũng hiểu được phần nào nguyên nhân họ xả bỏ giới Tỳ kheo để sống cuộc sống gia đình bình thường.
Trong thời gian tôi học ở Phật học viện, tôi có quen thân với con cháu của chùa, song không ai muốn giải thích lý do tại sao tổ tiên của họ lại làm như vậy, cho đến khi tôi bắt đầu theo học cao học và tự tìm tư liệu về sự ẩn khuất của vấn đề lịch sử này.
Vào thời điểm ấy trong sách vở không có ghi chép bất cứ thông tin gì về nguyên nhân của vấn đề này. Trong thời gian tìm kiếm thì tôi đã phát hiện một vài tài liệu liên quan đến Thánh nhân Thân Loan (1173 ~1262) khai sơn Tịnh độ Chân tông về việc kết hôn lập gia đình, thì có rất nhiều bài viết ca ngợi hưởng ứng và được đa số người dân Nhật Bản thời bấy giờ tán đồng việc làm này.
Thánh nhân Thân Loan đã thông qua việc kết hôn lập gia đình để thực tiễn hóa Phật giáo trong tầng lớp bình dân và họ cho rằng không có gì là không tốt? Song Phật giáo Nhật Bản từ cận đại về trước, ngoài Tịnh độ Chân tông có quan điểm đó ra, thì 12 tông còn lại (Pháp Tướng, Hoa Nghiêm, Luật, Thiên Thai, Chân Ngôn, Tịnh Độ, Thời, Viên Thông Niệm Phật, Nhật Liên, Lâm Tế, Tào Động và Hoàng Bá tông) đều nghiêm cấm, cho dù lý do cao thượng nào đi nữa Tỳ kheo vẫn không được kết hôn.
Đến thời đại Giang Hộ (Edo 1603~1867), Phật giáo trở thành quốc giáo. Tất cả mọi người dân là tín đồ của một ngôi chùa, lúc này tất cả các tự viện trở thành nơi đăng ký hộ khẩu hộ tịch, ký thác hài cốt, bài vị, bảo quản gia phổ của tín đồ. Do các công việc đó, nơi tự viện cần có rất nhiều người chuyên môn quản lý lĩnh vực này.
Khi đó, các vị Sa di nhỏ tuổi xuất gia trong các ngôi chùa ở quê hương, học tập Kinh sách cơ bản, đa số rời xa chùa mình đi đến Kinh đô học tập, nơi các trường học do các tông phái lập nên, có rất nhiều giáo sư giỏi và có nền kinh tế ổn định. Lúc này, Nhật Bản không có chiến tranh, văn hóa phát triển, một đất nước thái bình. Kết quả là tốt xấu cùng tồn tại, ở thủ đô Osaka và Đông Kinh, nơi chốn phồn hoa đô thị, các Sa di mới học Phật nhỏ tuổi bất hạnh đã bị vướng phải sự hấp dẫn của chốn hồng trần, phạm phải giới điều nhà Phật.
Bởi vì lúc này Phật giáo là quốc giáo, nên các Tỳ kheo phạm giới đều bị tự viện và pháp luật của quốc gia xử phạt. Nửa thế kỷ XIX về trước, các người đó bị đưa ra đảo Hachijo! Đây là hòn đảo ở phía nam của Kinh đô, không thể trồng lúa chỉ trồng được khoai lang, cư dân sống rất cực khổ. Các vị đó bị đày ra hòn đảo này, họ có học thức nên hay viết sách và soạn sách giáo khoa, đa số họ kết hôn với người vùng này sinh con đẻ cháu, họ làm việc cho các cơ quan nhà nước và dạy học ở các trường, cuộc sống của họ tương đối ổn định, và tất cả người dân đều đồng tình với họ.
Sau năm 1840, bởi vì người đi học phạm giới đó quá nhiều, chính phủ và Tăng đoàn không có cách nào quản thúc được nữa. Cuối cùng, sau khi học xong có người đã đi cùng với người mình kết hôn về thăm cố hương và mang theo con nhỏ nữa. Thầy của họ khi ấy vô cùng khó chịu, song cuối cùng phải thu nhận những người đệ tử bất hiếu này.
Vì công việc quản lý hộ khẩu hộ tịch của tự viện không thể đình chỉ, nên họ phải vào làm công tác này để phục vụ quê hương. Kết quả, Nhật Bản có rất nhiều hình ảnh tự viện ở quê sau chùa phơi đồ trẻ em. Tuy vậy, nhưng họ vẫn là những người làm rất tốt công tác quản lý hộ khẩu hộ tịch, phần mộ và bài vị tổ tiên.
Đến năm 1868, trải qua một giai đoạn cách mạng, chính phủ mới của Nhật Bản cho đến hôm nay, họ đối với Phật giáo không còn nhiệt tình như trước, Phật giáo đã không còn địa vị quốc giáo. Song tuyệt đại đa số người dân Nhật Bản đều là tín đồ Phật giáo, họ đối với sự tín phụng cung kính tự viện giống như trước đây, các tôn giáo khác cố tình và đem rất nhiều tiền của để cải đạo người dân, nhưng hầu như không có kết quả gì, chỉ có truyền đạo ở các nơi dân tộc thiểu số, vì mọi người từ trí thức đến bình dân đều tin hiểu sâu vào giáo lý nhân duyên nghiệp báo, và tự viện cũng là nơi bảo hộ cho phần mộ bài vị và gia phổ của người dân.
Theo: Các vị tân Tăng Nhật Bản tìm vợ
______________________________________________________
NHÀ SƯ NHẬT BẢN LONG ĐONG TÌM VỢ
27/10/2011 13:03
Anh Ngọc
Báo điện tử Vnexpress.net vừa đăng bài “Sư Nhật Bản long đòng tìm vợ”. Đặt ra bên cạnh cách đặt tít có phần câu khách, song thực trạng được nêu ra trong bài viết rất đáng để cộng đồng Phật giáo Việt Nam suy nghĩ về tầm nhìn, hướng phát triển đúng đắn của Phật giáo nước ngoài, ngõ hầu tránh vết xe đổ như Phật giáo Nhật Bản với hiện tượng Tân tăng và chùa không có người kế vị, cũng như Phật giáo mất chỗ đứng trong xã hội phát triển do không có cách thức hành đạo phù hợp. (BBT)
Các nhà sư Nhật Bản đang nỗ lực tìm kiếm người thừa kế cho các ngôi chùa của mình bằng cách tham gia các buổi mai mối tìm vợ.
Dân số già, tỷ lệ sinh giảm, cùng với cuộc sống đơn độc của các nhà sư đã gây ra mối lo ngại cho việc thừa kế theo cha truyền con nối ở các ngôi chùa ở Nhật Bản. Một số sự kiện mai mối dành cho các nhà sư, những người được phép kết hôn và có gia đình riêng, đã được tổ chức ở thủ đô Tokyo. Con gái của các gia đình sở hữu chùa mà không có con trai thừa kế cũng tham gia vào những sự kiện này để tìm các nhà sư làm chồng.
Một sự kiện mai mối vừa mới được văn phòng tư vấn thuộc giáo hội Phật giáo Nichiren Shu tổ chức gần đây.
“Chúng tôi muốn cho mọi người cơ hội để tìm được một bạn đời tốt”, Telegraph dẫn lời phát ngôn viên của Nichiren Shu. “Sự kiện này dành cho con trai đời thứ hai hoặc thứ ba của các chủ chùa, các nhà sư từ các gia đình không theo đạo và con gái của các chủ chùa cần tìm người cai quản, chăm sóc chùa cho thế hệ tương lai. Những cô gái bình thường muốn kết hôn với các nhà sư cũng có thể tham gia”.
Tiệc mai mối gần đây nhất của giáo hội này được tổ chức tại tầng 30 của một tòa nhà chọc trời, vùng Odaiba, thủ đô Tokyo. 51 nhà sư trong trang phục tân thời, được xếp ngồi vào các bàn và chính thức giới thiệu với những cô gái trẻ phù hợp.
“Rất khó để tìm được một cô gái trẻ muốn kết hôn với một nhà sư nếu chúng tôi không chủ động tiếp cận họ trong những cuộc gặp mặt như thế này”, một nhà sư 27 tuổi đến từ Kurashiki, tỉnh Okayama nói.
Không chỉ các nhà sư lo ngại cho tương lai của các ngôi chùa, một cô gái 24 tuổi đến từ Ichinomiya, tỉnh Aichi chia sẻ: “Cha tôi là chủ một ngôi chùa và tôi có ba chị gái. Tôi muốn tìm một người có thể tiếp quản chùa cho cha mình”.
Trong khi đó, một phụ nữ 37 tuổi khác, không thuộc gia đình sở hữa chùa, lại giải thích việc tham gia sự kiện này bằng một lý do rất thực tế. “Nếu bạn cưới một nhà sư có chùa riêng thì khác với cưới một doanh nhân, bạn chẳng phải lo lắng gì về chuyện chồng mình một ngày nào đó bị sa thải vì khi công ty cắt giảm nhân viên”.
Phật giáo, tôn giáo lớn thứ hai ở Nhật Bản sau đạo Shinto, đã bị suy yếu trong những năm gần đây khi nhiều ngôi chùa không đủ nguồn tài chính để duy trì hoạt động. Ngày càng có nhiều dự án đổi mới được các chùa áp dụng nhằm thu hút sự quan tâm của mọi người và tăng nguồn thu nhập, trong đó có việc mở phòng nghe nhạc jazz, các thẩm mỹ viện trình diễn thời trang và các đêm nhạc hiphop.
Theo: vnexpress.net / phattuvietnam.net
_______________________________________
CÁC CÔ GÁI NHẬT THÍCH KẾT HÔN VỚI NHÀ SƯ
Thu Hoa biên dịch
Nhà sư đang là đối tượng được các cô gái Nhật “săn lùng” để kết hôn trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Ở Nhật, có một số hệ phái Phật giáo cho phép nhà sư kết hôn và họ hiện là những người giàu trong xã hội.
Do tình hình kinh tế Nhật Bản hiện không tốt, nhiều bạn trẻ buồn chán và tìm đến chùa chiền ngày một nhiều, các nhà sư cũng ngày càng trở thành tầng lớp được trọng vọng.
Xã hội thì trầm lắng, nhưng hương khói trong chùa thì ngày càng được đốt nhiều. Người ta trông chờ vào một sự chuyển biến tốt, phụ nữ muốn tìm những người nhiều tiền làm chồng.
Khi đến vãn cảnh một ngôi chùa, người ta có thể bắt gặp hình ảnh các cô gái trẻ và các nhà sư trao đổi danh thiếp với nhau, cùng mua tranh thư pháp hoặc xúm xít bên nhau chụp ảnh chung rất vui vẻ. Người ta có thể bắt gặp các nhà sư phóng xe máy từ chùa ra ngoài đi làm Phật sự.
Họ thường đi loại xe mô tô nhỏ chứ không đi xe phân khối lớn, vì có lẽ do ít vận động nên các nhà sư đi xe phân khối lớn hay gặp nguy hiểm. Sau một số vụ tai nạn giao thông bi thảm, các nhà sư đều coi xe phân khối lớn là mối nguy hại cho tính mạng. Chính vì vậy, hình ảnh người ta thường gặp là nhà sư đi xe máy lùn, chạy chầm chậm trên đường.
Các nhà sư Nhật Bản đều là những người giàu có, vậy thu nhập của họ từ đâu? Trước hết, do bán đất nghĩa địa. Bán đất làm mộ táng là một loại kinh doanh siêu lợi nhuận ở một quốc gia đất chật người đông như Nhật Bản. Một khoảnh đất để xây mộ có giá tới mấy triệu Yên.
Hơn nữa, theo tập quán của người Nhật, mộ của người thân mai táng trong chùa, tuy đã trả tiền mua đất, song hàng năm đều phải trả tiền để các nhà sư chăm sóc phần mộ giúp. Nhưng chùa thì làm sao có nhiều đất để bán?
Từ xa xưa, các Shogun và chư hầu đều có tập quán hiến đất cho nhà chùa như một thứ lễ vật để cầu phúc hoặc sám hối. Những khu đất đó, qua bao đời, đến nay, vẫn thuộc sở hữu của nhà chùa và trở thành món di sản để các nhà sư ngày nay sinh sống.
Thứ hai, tín ngưỡng tôn giáo của người Nhật khá độc đáo. Khi sống thì rất nhiều người theo Thần đạo, hoặc theo Cơ Đốc giáo, thậm chí vô thần, nhưng sau khi chết thì nhất định trở thành tín đồ Phật giáo để được về miền Tây Thiên cực lạc.
Muốn biến thành tín đồ đạo Phật, cần phải trải qua nghi thức đưa người chết vào chùa để nhà sư đặt cho một pháp hiệu, nếu không Phật tổ sẽ không thu nhận. Thông thường, muốn có một pháp hiệu phải trả hàng trăm ngàn Yên. Nếu không có pháp hiệu thì nhà chùa sẽ không bán đất làm mộ táng cho.
Thứ ba, các nhà sư đi làm Phật sự và đọc kinh cũng có một khoản thu không nhỏ. Khi có người chết, người ta thường mời nhà sư đến làm lễ và đọc kinh. Khi xong việc, họ được hậu tạ một khoản tiền không nhỏ.
Các vị trụ trì những ngôi chùa Nhật Bản phần lớn đều là con trai của trụ trì thế hệ trước.
Dù giàu có, nhưng phần lớn các sư ở Nhật Bản đều khiêm nhường. Tuy nhiên, họ có thể tham dự vũ hội và ăn thịt ở bên ngoài nhà chùa và đặc biệt là có thể lấy vợ và sinh con.
Trên mạng Internet, người ta có thể đọc được những lời bà mẹ khuyên con gái: “Lấy nhà sư rất tốt, có thể tu tại gia giúp ta hiểu thêm về Phật pháp và đạo lý cuộc đời”.
Các nhà sư sau khi lấy vợ sinh con, thường cùng vợ con sinh sống ở gần chùa để tiện cho việc vào chùa làm Phật sự
Theo: Tiền phong/ Thời báo Hoàn Cầu
12-08-2009 04:21:46
TU SĨ PHẬT GIÁO SRI LANKA ĐẦU TIÊN
TRANH CỬ CHỨC TỔNG THỐNG
Thích Minh Trí dịch
Colombo, Sri Lanka – Ngày 28-11, các quan chức đảng Janasetha Peramuna cho hay, để lập kỳ tích trong lịch sử bầu cử của Sri Lanka, tu sỹ Phật giáo Battaramulle Seelaratana Thera sẽ ứng cử tổng thống trong kỳ bầu cử đã được ấn định tổ chức vào tháng Giêng năm 2010.
Các quan chức này nói Thượng tọa Battaramulle Seelaratana Thera là vị tu sỹ Phật giáo đầu tiên của Sri Lanka tranh cử tổng thống, với tư cách đại diện đảng chính trị Janasetha Peramuna do ông lãnh đạo. Biểu tượng của đảng này là chiếc xe kéo.
Trái với đề nghị chung của liên minh đối lập là hủy bỏ chức tổng thống hành pháp, Thượng tọa Seelaratana Thera muốn quyền hành pháp vẫn nằm trong tay tổng thống vì ông tin rằng, sự thống nhất và ổn định đất nước phần lớn phụ thuộc vào khả năng điều hành của vị lãnh đạo.
Các băng-rôn, áp-phích vận động tranh cử của nhà sư này đã được giăng lên trên các bức tường trong thủ đô Colombo.
Thượng tọa Battaramulle Seelaratana Thera cho biết liên minh cầm quyền của đương kim Tổng thống Mahinda Rajapaksa và liên minh đối lập của cựu Tổng tư lệnh Quân đội Sri Lanka, tướng Sarath Fonseka đã tiếp xúc với ông, nhưng họ chỉ nhất trí ủng hộ một phần trong chính sách của ông mà thôi.
Trong số các cam kết chính mà ông đưa ra gồm có: đặt Phật giáo lên vị trí cao nhất, đảm bảo quyền bình đẳng trong tất cả cộng đồng: Sinhala, Tamil, Hồi giáo và các nhóm sắc tộc khác, biến tiếng Sinhala, tiếng Tamil và tiếng Anh thành ngôn ngữ phổ thông của đất nước, cũng như thi hành chính sách kinh tế dựa vào nông nghiệp.
Ông Fonseka, vốn im hơi lặng tiếng trong các chính sách, khẳng định rằng, ông sẽ đại diện liên minh đối lập ra tranh cử trong kỳ bầu cử tổng thống sắp đến. Ông nói ông sẽ công bố kế hoạch tương lai trong cuộc họp báo đầu tiên của ông vào ngày Chủ nhật 28-11.
Với quyết định tham gia tranh cử tổng thống của lãnh đạo Mặt trận Tân Cánh tả Wickramabahu Karunaratne, các ứng cử viên tổng thống đã tăng lên 4 vị.
Cuộc bầu cử tổng thống Sri Lanka sẽ được tổ chức vào ngày 26-1-2010 và việc đề cử các ứng cử viên tổng thống thực hiện vào ngày 17-12-2009.
Những băng-rôn, áp-phích khổng lồ của Tổng thống Rajapskse đứng chung với tướng Fonseka tại các quảng trường của thủ đô Colombo sau chiến thắng phiến quân Hổ Tamil hồi tháng 5 vừa qua đã được thay thế bằng những bức ảnh đầy sắc mầu của Tổng thống Rajapakse.
Theo: Xinhuanet
11-30-2009 08:23:46
NHÀ SƯ ỨNG CỬ CHỨC VỤ TỔNG THỐNG: BI KỊCH?
Minh Thạnh
Đây có phải là một sự kiện đáng mừng của Sri Lanka, nơi mà Phật giáo là quốc giáo? Và Phật giáo Sri Lanka đã mạnh lên đến mức tu sĩ đã có thể là ứng viên tổng thống? Tất nhiên, nếu đắc cử, vị tổng thống tu sĩ đó sẽ điều hành đất nước dưới những ánh sáng của giáo lý Phật giáo.
Trong bài này, tôi xin trình bày ý kiến chủ quan của mình, rằng đó sẽ là một bi kịch, bi kịch ngay chính từ việc ứng cử.
Trong lịch sử Phật giáo thế giới, cũng như Phật giáo Việt Nam, chuyện nhà vua bỏ quyền lực ngai vàng đi tu không là chuyện lạ.
Còn chuyện nhà sư bỏ áo cà sa ra đời làm vua, làm tổng thống giới hạn hơn, hay làm chính khách cũng có. Tuy nhiên, chuyện nhà sư ứng cử tổng thống, và có thể vừa là tu sĩ, vừa là tổng thống, thì có lẽ, đây là lần đầu tiên.
Câu hỏi đầu tiên được nêu ra, đây có phải là sự vận hành ngược chiều đạo Phật hay không? Đức Phật khuyên đệ tử xuất gia của Ngài phải xả bỏ tất cả, trong đó quyền lực là một.
Mục tiêu của hàng tại gia và hàng xuất gia hoàn toàn khác nhau.
Cho dù quan hệ giữa Phật giáo và chính quyền như thế nào đi nữa, việc mang hình tướng tăng ra tranh vị trí quyền lực nguyên thủ quốc gia chứa đựng trong nó nhiều mâu thuẫn.
Nếu nhà sư không được dân tín nhiệm, không đắc cử, thì chẳng đẹp gì cho Phật giáo.
Tổng thống một nước Nam Mỹ đương nhiệm, vốn xuất thân từ một giám mục Thiên Chúa giáo La Mã, khi đảm nhiệm chức vụ tổng thống còn phải từ chức giám mục. Đó là đối với Thiên Chúa La Mã, một giáo hội nặng yếu tố quyền lực, huống nữa là đối với Phật giáo, một tôn giáo cách ly người tu sĩ với thế tục bằng những giới cấm chặt chẽ.
Nếu đắc cử tổng thống, vị thượng tọa này sẽ giải quyết ra sao những mâu thuẫn giữa nhiệm vụ của một vị tổng thống và giới hạn mà một vị tăng sĩ Phật giáo phải tuân thủ? Ở đây, vấn đề càng gay gắt vì vị tăng sĩ đó là tăng sĩ Nam Tông, hệ phái mà giới luật được đề cao tuyệt đối.
Chính trị có những quy luật của nó và nó khác xa với việc tu hành trong một cương vị của một tu sĩ.
Bỏ qua một bên những mánh khóe, thủ đoạn, hãy còn nhiều vấn đề khác: quốc phòng, an ninh, nghi thức…Hoàn toàn không thể tham dự vào những vấn đề như vậy dưới hình tướng tăng sĩ.
Nếu tổng thống nước Sri Lanka là một chức vụ chỉ có tính nghi lễ, thì trong giới hạn đó, đã có bao nhiêu là mâu thuẫn đầy kịch tính.
Một ví dụ, vị nguyên thủ quốc gia đương nhiệm phải là người chủ trì các cuộc duyệt binh. Các loại xe tăng, hỏa tiễn, súng phòng không duyệt qua… một vị sư! Chắc chắn, không phải là một hình ảnh đẹp cho Phật giáo.
Bình thường, đặt một nhà sư xuất hiện bên cạnh một chiếc xe tăng chẳng hạn, thì chừng như đã là một sự chế nhạo.
Nhưng theo bài báo về việc này đăng trên Phattuvietnam.net, thì chức vụ tổng thống Sri Lanka là chức vụ nắm giữ quyền hành pháp.
Điều đó có nghĩa, nhà sư tổng thống nếu đắc cử sẽ phải phê duyệt những hợp đồng mua súng đạn, xe tăng, máy bay, tàu chiến… (chứ không dừng lại ở mức duyệt binh). Chỉ công việc đó thôi, cũng đã thấy tính chất bi kịch của vấn đề, chứ đừng nói đi sâu vào việc giải quyết những vấn đề an ninh, quốc phòng, nhất là ở một đất nước vừa trải qua nội chiến mang nặng màu sắc khủng bố, hận thù tôn giáo, dân tộc.
Nắm quyền hành pháp là nắm quyền “bóp cò súng” của một quốc gia. Không hiểu là vị tu sĩ, nếu là tổng thống, sẽ giải quyết mâu thuẫn là người lãnh đạo quân đội như thế nào.
Bên cạnh đó là hàng loạt các bài toán về kinh tế. Đó không phải là công việc của nhà tu hành.
Chúng ta cứ hình dung một tu sĩ Phật giáo đứng ra làm giám đốc điều hành một doanh nghiệp, thì cũng đủ thấy tính nan giải của vấn đề rồi. Ở đây, vị tăng sĩ đó điều hành nền kinh tế cả nước.
Đó là chưa kể đến việc một vị tu sĩ Phật giáo làm tổng thống ở một nước nhiều tôn giáo thì đồng thời sẽ hút vào đó bao nhiêu là mâu thuẫn.
Mặc cảm của những công dân theo các tôn giáo khác đương nhiên là tăng lên. Cho dù không làm gì cả để mà có va chạm, thì người ta cũng cảm thấy mặc cảm rồi.
Hình tướng tăng, một sự thể hiện hình thức của Tam bảo, ba ngôi cao quý siêu việt và thoát tục, xuất hiện trong một tư thế phức tạp, bối cảnh phức tạp và nhiệm vụ phức tạp như thế, thì không phải chỉ là bi kịch cho chính cá nhân vị tăng sĩ đó, mà còn là vấn đề của nước Sri Lanka, vấn đề của Phật giáo.
Suy nghĩ chủ quan của người viết là vị thượng tọa Sri Lanka ứng cử tổng thống đang đưa Đạo Phật ở Sri Lanka vào một cuộc phiêu lưu chính trị. Mà điều tất nhiên, ảnh hưởng của nó đối với đạo Phật không chỉ giới hạn bên trong nước Sri Lanka.
Các giáo chủ đầy quyền lực của Cộng hòa Hồi giáo Iran còn không nắm lấy quyền lãnh đạo hành pháp của quốc gia này, mà chỉ giữ nhiệm vụ lãnh đạo tinh thần. Còn ở đây là một nhà sư Phật giáo và đất nước lại không ở trong tình trạng lý tưởng về tôn giáo như Iran.
Cuối cùng, điều băn khoăn của chúng tôi là không hiểu tư duy của Phật giáo Sri Lanka ngày nay ra sao mà một hiện tượng như vậy có thể xảy ra.
MT
(Phattuvietnam.net)
THƯ PHẢN HỒI:
| Vu Hoai vào lúc 09/12/2009 09:09
Đọc bài báo trên trong lòng tôi cảm thấy buồn chứ không vui vẻ gì cả. Việc một nhà sư Phật Giáo mà ứng cử chức tổng thống là một chuyện xưa nay chưa từng có trong lịch sử Phật Giáo từ xưa đến nay. Srilanca một đất nước của Phật Giáo, nghỉ lại vị sự này có thể mượn danh Phật Giáo để làm việc thế tục thôi chăng ? việc này còn phải xem lại. Hoan My vào lúc 09/12/2009 12:13 Toi nghĩ nêu ngài mang tâm nguyên cua Bồ tát thì hoan toàn tốt . ở VN hòa thượng Thế Long cũng từng làm phó chủ tịch Quốc hội , thời chiến tranh các Tăng cởi áo cà sa mặc áo chiến bào cũng là mang tâm nguyện cứu đời . chúng ta không nên cố chấp việc làm Tổng thống hay ko Tổng thống đó cũng chỉ là cái tên đẻ gọi thôi . chúng ta ko nen lay cái suy nghĩ cua mình ma ap đặt cho người khác . nếu đủ sức bơi cứu người chết đuối thì nên bơi . Tăng A Ngưu vào lúc 09/12/2009 16:05 Điều này cũng tốt thôi,biết đâu chừng vị sư này sẽ đem lại hòa bình ấm no trước mắt cho chính quê hương của họ,ở đất nước ta hiện nay đã đang có những vị có chức vị nằm trong chính quyền đó sao,chẳng hạn như đại biểu quốc hội thì sao?nhưng cái quan trọng là họ có giúp gì được cho GH hay không cái đã,hay chỉ lợi dụng vào những chức vụ đó hay lợi dụng vào chính quyền để hạch sách những người đồng đạo của mình. Minh Ngọc vào lúc 09/12/2009 16:16 Tác giả Minh Thạnh kính mến. Tôi rất hiểu cho tâm trạng của bạn và một số người khác về vấn đề chính trị và tôn giáo. Thật ra trước đây tôi cũng có suy nghĩ giống như bạn vậy. Tôi được biết một số trang web người Việt ở nước ngoài đã phê phán vài tu sĩ Việt Nam là Đảng viên, là Đại biểu Quốc hội…và xin lỗi, họ còn gọi là sư hổ mang, sư quốc doanh…Tôi băn khoăn rất nhiều về việc này. Tình cờ, tôi gặp một vị tu sĩ trẻ và có đề cập đến vấn đề này và được vị ấy chia sẻ. Đúng là thời Đức Phật còn tại thế, ngài cấm các tỳ kheo làm chính trị, đi đến những nơi tập trận…nhưng Phật giáo vốn nhập thế, lấy câu “phụng sự chúng sanh là cúng dường chư Phật” làm phương châm. Chẳng thế mà, trong chiến tranh có nhiều vị Tăng Ni đã cởi áo cà sa khoác chiến bào, có người hi sinh, cũng có người sau khi hòa bình lại về với kệ kinh tu hành. Nếu xét về giới luật thì hẳn nhiên là không được, nhưng xét về tinh thần dân tộc thì rất đáng trân trọng. Thời sinh viên, tôi cũng được biết các tu sĩ Phật giáo cũng phải học môn giáo dục quốc phòng, phải học lý thuyết, miễn thực hành nhưng phải ngồi xem các bạn diễn tập. Và trong mùa an cư kiết hạ năm nay, Tăng Ni Phật giáo Vĩnh Phúc còn phải học môn này. Vậy mọi người nghĩ sao? Ở Việt Nam, thời Tiền Lê,Lý,Trần …có các vị cao Tăng được vua phong làm Quốc sư, cùng vua bàn việc triều chính. Đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông sau khi xuất gia vẫn quan tâm đến nước nhà, ngài đâu có trốn đời đi tu. Ngài còn xuống Chiêm Thành bang giao và gả Công chúa Huyền Trân cho vua Chiêm Thành… và còn nhiều ví dụ khác nữa. Cái quan trọng ở đây là cái tâm người tu sĩ phải trong sáng, phải vì tinh thần dân tộc mà không vụ lợi, phải biết vận dụng giáo lý từ bi của Phật giáo để lãnh đạo chúng sanh, phải biết phân định ranh giới giữa thần quyền và thế quyền, tránh trường hợp như Tổng thống Hàn Quốc ( vốn là trưởng lão hệ phái Tin lành) đã thiên vị, chèn ép phật giáo… VÔVÔ vào lúc 30/11/2009 10:45 ĐÂY LÀ VIỆC LÀM KHÔNG PHÙ HỢP VỚI TƯ TƯỞNG PHẬT GIÁO. SỰ THẬT THÌ CHÍNH TRỊ CẦN THIẾT ĐỐI VỚI LOÀI NGƯỜI KHI CÒN ĐẤU TRANH – PHÒNG NGÙA CHIẾN TRANH. KHI CON NGƯỜI CẦN PHÁP LUẬT TRỪNG TRỊ ĐỂ NGĂN NGỪA TỘI PHẠM… NẾU CÓ THỂ THÌ NGÀY XƯA TẤT ĐẠT ĐA, BỒ ĐỀ ĐẠT MA, TRẦN THÁI TÔNG, TRẦN NHÂN TÔNG…ĐÃ VỪA LÀM VUA VỪA CỨU ĐỘ DÂN CHÚNG. THỰC TẾ CHÍNH TRỊ VÀ TÔN GIÁO ĐỀU MỤC ĐÍCH GIÚP ĐỜI NHƯNG VỀ PHƯƠNG PHÁP, BẢN CHẤT HOÀN TOÀN KHÁC NHAU- PHẬT PHÁP VƯỢT LÊN TRÊN CẢ HAI. BẢN THÂN TÔI NGHĨ THỜI ĐẠI NGÀY NAY CHƯA PHÙ HỢP ĐỂ TU SỸ LÀM LÃNH ĐẠO QUỐC GIA. CẦN MỘT THỜI GIAN DÀI. GANDHI NÓI MỘT NGƯỜI NÓI TÔN GIÁO KHÔNG LIÊN QUAN GÌ ĐẾN CHÍNH TRỊ LÀ MỘT NGƯỜI KHÔNG HIỂU GÌ VỀ TÔN GIÁO. NHƯNG CUỘC THÁNH CHIẾN NỘI BỘ THIÊN CHÚA GIÁO LÀM HƠN 10 NGHÌN NGƯỜI CHẾT, KHI ĐÓ QUYỀN LỰC CHÍNH TRỊ ĐANG NẰM Ở VATICAN. LÃO TỬ CŨNG NÓI TRỊ THIÊN HẠ CẦN THUẬN THEO TỰ NHIÊN (VÔ VI) CHỦ NGHĨA CỘNG SẢN LÀ SỰ CÔNG BẰNG KHÔNG CÓ ĐẤU TRANH. TẤT CẢ CHỈ THÀNH HIỆN THỰC KHI CON NGƯỜI THẤM NHUẦN TƯ TƯỞNG VÔ NGÃ, HIỂU VÀ THƯƠNG! |
ĐẠO PHẬT VÀ CHÍNH TRỊ
Hòa thượng Sri Dhammananda
Bình Anson trích dịch từ bài “Buddhism and Politics” trong quyển sách “What Buddhists Believe”
của Hòa Thượng Dhammananda, trang 229-236, do hội Buddha Educational Foundation ấn tống năm 1995.
Phật xuất thân từ giai cấp vương tướng (*), và do đó, Ngài đã có nhiều liên hệ với các vị quốc vương, hoàng tử, quan lại trong triều đình. Mặc dù có nhiều liên hệ như thế, Ngài không bao giờ dùng các thế lực chính trị để truyền đạo, và Ngài cũng không bao giờ cho phép giáo pháp của Ngài bị lợi dụng cho các ý đồ chính trị. Thế nhưng ngày nay, đã có nhiều người cố ý gán ghép danh hiệu của Ngài với những chủ thuyết chính trị khác nhau. Những người đó đã quên rằng các hệ thống chính trị mà chúng ta quen thuộc ngày nay là bắt nguồn từ phương Tây, xẩy ra sau thời kỳ Đức Phật còn tại thế một thời gian rất lâu. Đối với những người đang cố công dùng các danh hiệu của Đức Phật cho những ý đồ riêng tư của họ, họ cần phải nhớ rằng Đức Phật là bậc Chính Đẳng Chính Giác, vượt lên trên các chuyện lo âu của thế gian.
Có một vấn đề cơ bản mà ta phải nhận định khi tôn giáo bị pha trộn với chính trị. Căn bản của tôn giáo là đạo đức, lòng trong sạch, và đức tin; trong khi đó, căn bản của chính trị là quyền lực. Trong tiến trình lịch sử, tôn giáo thường bị lạm dụng để hợp thức hóa những người cầm quyền và sự áp dụng của quyền lực. Tôn giáo đã bị lạm dụng để biện minh cho chiến tranh và thôn tính, đàn áp, chém giết tàn bạo, nổi loạn, tàn phá các công trình văn hóa và nghệ thuật.
Khi tôn giáo bị sử dụng để gia tăng thế lực chính trị thì tôn giáo sẽ phải hi sinh các lí tưởng đạo đức cao quí và trở nên mất gốc, nhượng bộ cho các thế lực chính trị trong thế gian.
Mục đích của Phật Pháp không phải nhắm đến việc thành lập các định chế và cơ cấu chính trị mới. Trên cơ bản, tôn giáo tìm cách giải quyết các vấn đề trong xã hội bằng cách giáo hóa mỗi cá nhân, vốn là thành viên của xã hội, và bằng cách đề nghị các nguyên tắc tổng quát để điều hướng xã hội tiến đến một phong thái nhân bản, cải thiện đời sống của mọi thành viên, và cổ động sự phân phối các nguồn vật lực một cách công bằng hơn.
Bất cứ một thể chế chính trị nào cũng có một giới hạn trong sự bảo vệ hạnh phúc và sung túc của người dân trong thể chế đó. Không một hệ thống chính trị nào, dù rằng nó có vẻ rất lí tưởng, có thể mang lại hạnh phúc và hòa bình nếu người dân trong thể chế đó còn bị bao trùm bởi lòng tham, sân hận, và mê si. Thêm vào đó, dù có theo một hệ thống chính trị nào đi nữa, cũng còn có những nhân tố phổ quát mà từng cá nhân trong xã hội phải trực diện: kết quả của các nghiệp thiện và bất thiện của riêng mình, và sự khiếm khuyết và thiếu vắng của một nền an lạc trường cửu vì bản chất của thế gian vốn là hoạn khổ, vô thường, và vô ngã. Đối với những người con Phật, không một nơi nào trong cõi Ta Bà nầy là có được một tự do, giải thoát thật sự, kể cả các cõi tiên của chư thiên.
Một hệ thống chính trị tốt và công bằng — có những bảo đảm cho các quyền căn bản của con người, và có những định chế giám sát và cân bằng việc sử dụng quyền lực — là điều kiện quan trọng cho cuộc sống hạnh phúc trong xã hội. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên bỏ quá nhiều công sức và thì giờ để tìm kiếm vô tận một hệ thống chính trị toàn hảo để giúp con người được hoàn toàn tự do. Tự do tuyệt đối không thể nào có được trong các định chế chính trị, mà chỉ có được trong tâm thức khi nó được giải thoát. Để được giải thoát, chúng ta cần phải nhìn vào nội tâm của chính mình, và nỗ lực giải phóng nó ra khỏi các gông xiềng của vô minh, hận thù và tham dục. Tự do trong ý nghĩa đích thực tuyệt đối chỉ có được khi nào chúng ta dùng Chính Pháp để phát triển tâm ý qua lời nói và hành động hướng thiện, và để huân tập tâm ý, để phát triển tiềm năng tâm linh, đạt đến cứu cánh tuyệt đối của giác ngộ.
Mặc dù chúng ta công nhận về sự lợi ích trong việc tách rời tôn giáo và chính trị, và về các giới hạn an lạc và hạnh phúc mà hệ thống chính trị mang đến, nhưng cũng có nhiều khía cạnh trong các lời dạy của Đức Phật có những tương quan với các bố cục chính trị ngày nay.
Thứ nhất, Đức Phật đã giảng dạy về tính cách bình đẳng của con người — cả mấy ngàn năm trước tuyên ngôn của Abraham Lincoln (Tổng Thống Mỹ). Ngày dạy rằng các giai cấp, tầng lớp trong xã hội chỉ là những hàng rào nhân tạo do xã hội dựng ra. Việc sắp xếp thứ bậc của loài người, theo lời Ngài, chỉ có thể dựa trên phẩm chất giới hạnh của họ mà thôi.
Thứ hai, Đức Phật khuyến khích tinh thần hợp tác bình đẳng và tích cực tham gia đóng góp trong xã hội. Đây là một tinh thần đã được cỗ võ trong tiến trình chính trị của các xã hội hiện nay.
Thứ ba, Ngài đã không chỉ định một người nào để kế thừa Ngài. Ngài chỉ dạy rằng mọi người phải tự mình mà tu học, lấy Chính Pháp làm nền tảng và làm nơi nương tựa. Các thành viên của Tăng Đoàn chỉ chịu sự hướng dẫn của Giáo Pháp và Giới Luật — như là một bộ luật sinh hoạt. Cho đến ngày nay, mỗi tu sĩ của Tăng Đoàn đều phải tuân thủ bộ Giới Luật đó để làm kim chỉ nam hướng dẫn cho mọi sinh hoạt tu học của mình.
Thứ tư, Đức Phật đã khuyến khích tinh thần tham vấn và tiến trình dân chủ. Điều nầy được thể hiện qua cộng đồng tăng sĩ, trong đó mỗi thành viên đều có quyền quyết định về các vấn đề chung. Khi có một nghi vấn nghiêm trọng cần phải được giải quyết, các vấn đề có liên quan được đem ra giữa các tu sĩ để thảo luận trong một phương cách tương tự như trong hệ thống quốc hội ngày nay. Tiến trình tự quản trị nầy có lẽ sẽ làm nhiều người ngạc nhiên vì nó đã được áp dụng trong các cộng đồng tăng sĩ Phật Giáo tại Ấn Độ trong 2.500 năm trước đây, và phương cách điều hành có rất nhiều điểm tương đồng với các thủ tục thảo luận trong quốc hội.
Một tu sĩ, tương tự như vị “phát ngôn nhân”, được chỉ định để có một tiếng nói chung, đại diện cho cộng đồng. Một tu sĩ khác, tương tự như vị “chủ tịch”, được bầu ra để điều hành diễn đàn. Các vấn đề được đưa ra như các các nghị trình để được thảo luận công khai. Trong một vài trường hợp khi vấn đề đó có tính cách nghiêm trọng và phổ quát, thì nó có thể được đem ra thảo luận nhiều lần, tương tự như các vòng thảo luận của quốc hội về các dự luật. Nếu qua các cuộc thảo luận mà vẫn còn nhiều ý kiến xung khắc, bất đồng, thì vấn đề sẽ được biểu quyết qua một cuộc bỏ phiếu để lấy quyết định theo đa số.
Đạo Phật khuyến khích nền tảng đạo đức và việc sử dụng quyền lực công cộng với ý thức trách nhiệm. Đức Phật tuyên giảng về hòa bình và bất bạo động như là một thông điệp phổ quát. Ngài không chấp nhận bạo lực và hủy hoại sinh mạng. Ngài tuyên bố rằng không có một chiến tranh nào là chiến tranh của công lí. Ngài dạy: “Người thắng tạo căm thù, kẻ thua sống khổ sở. Người nào từ bỏ thắng và bại thì người đó sống an vui và hạnh phúc.” Chẳng những Đức Phật dạy về hòa bình và bất bạo động, có lẽ Ngài cũng là vị Giáo Chủ đầu tiên và duy nhất đã ra tận chiến trường để tìm cách ngăn chận chiến tranh. Ngài đã hóa giải sự xung đột giữa bộ tộc Sakya và bộ tộc Koliya khi họ muốn khởi sự đánh nhau vì tranh chấp nước sông Rohini. Ngài cũng đã thuyết phục vua Ajatasanu bỏ ý định tấn công vương quốc của bộ tộc Vaiji.
Đức Phật đã giảng dạy về sự quan trọng và về các điều kiện thiết yếu của một chính phủ tốt. Ngài dạy rằng khi người lãnh đạo chính phủ tham nhũng và bất công thì xứ sở trở nên tham nhũng, băng hoại, và đau khổ. Ngài chống lại sự tham nhũng và đã dạy rằng chính phủ phải biết quản trị dựa trên các nguyên tắc nhân ái.
Ngài nói: “Khi người lãnh đạo xứ sở có tính công bình và thiện ái thì triều đình có tính công bình và thiện ái. Khi tirều đình có tính công bình và thiện ái thì các quan chức có tính công bình và thiện ái. Khi các quan chức có tính công bình và thiện ái thì các cán bộ hạ tầng có tính công bình và thiện ái. Khi các cán bộ hạ tầng có tính công bình và thiện ái thì người dân có tính công bình và thiện ái.” (Tăng Chi Bộ Kinh).
Trong Kinh Cakkavatti Sihananda (Chuyển Luân Thánh Vương Sư Tử Hống, Trường Bộ Kinh), Đức Phật nói rằng các điều hung ác và tội phạm, như ăn cắp, lường gạt, bạo lực, thù ghét, bạo tàn, … đều bắt nguồn từ sự nghèo khó. Quốc vương và triều đình có thể dùng sự trừng phạt để kiềm chế tội phạm, nhưng không bao giờ có thể tiêu trừ các tội phạm bằng quyền lực của mình.
Trong Kinh Kutadanta (Trường Bộ Kinh), Đức Phật chủ trương phát triển kinh tế, thay vì dùng quyền lực, để xóa giảm tội phạm. Triều đình phải biết sử dụng các nguồn tài nguyên để cải thiện điều kiện kinh tế trong nước. Họ phải biết phát triển nông nghiệp và thôn quê, trợ giúp giới buôn bán, cung cấp lương bỗng đầy đủ cho công nhân để bảo đảm một đời sống tốt có nhân phẩm.
Trong Kinh Bổn Sanh (Jakata), Đức Phật có đưa ra 10 nguyên tắc của một chính quyền tốt, gọi là “Thập Vương Pháp” (Dasa Raja Dhamma). Mười nguyên tắc nầy vẫn có thể áp dụng trong thời đại ngày nay cho bất cứ một chính quyền nào, để quản trị xứ sở một cách hài hòa. Đó là:
Phải cởi mở và không ích kỉ;
Duy trì đạo đức cao;
Sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân để phục vụ cho an sinh của dân chúng;
Phải thành thật và ngay thẳng;
Phải dịu dàng và giàu lòng nhân ái;
Phải sống giản dị để làm gương cho dân chúng;
Phải vượt lên trên mọi hận thù;
Biết áp dụng tinh thần bất bạo động;
Biết nhẫn nại;
Tôn trọng ý kiến dân chúng, và biết phát triển sự hòa bình và hòa hợp.
Về cách hành xử của người lãnh đạo thì Ngài giảng thêm (Kinh Cakkavatti Sihananda):
Người lãnh đạo tốt phải biết cư xử công bình, không thiên vị bất cứ nhóm nào;
Người lãnh đạo tốt không bao giờ gieo lòng thù hận trong dân chúng;
Người lãnh đạo tốt không bao giờ ngần ngại áp dụng luật pháp khi cần thiết;
Người lãnh đạo tốt phải thông hiểu luật pháp rõ ràng mỗi khi áp dụng.
Luật pháp không phải áp dụng chỉ vì người ấy có uy quyền, mà phải được áp dụng hợp tình và hợp lí.
Bộ Mi Tiên Vấn Đáp (Milanda Panha) có viết: “Nếu người nào không có tài năng, không đạo đức, không phạm hạnh, không xứng đáng là vua, mà lại tự mình tôn xưng là vua hay người lãnh đạo với nhiều quyền lực thì người ấy sẽ bị nguyền rủa và trừng phạt bởi dân chúng, bởi vì người ấy, vì không xứng đáng và không tài năng, đã tự đặt mình một cách vô lí vào vị trí của người lãnh đạo. Người lãnh đạo, cũng như những người đã vi phạm các nguyên tắc đạo đức và giới luật căn bản của xã hội loài người, sẽ bị trừng phạt như bao nhiêu người khác, nhất là đối với những người lãnh đạo ăn cắp tài sản của dân chúng.” Kinh Bổn Sanh cũng có đề cập đến người lãnh đạo nào mà chỉ trừng phạt người vô tội và không trừng phạt người phạm tội thì người lãnh đạo ấy không xứng đáng lãnh đạo xứ sở.
Vì vậy, Trung Bộ Kinh cũng có nói về vị quốc vương biết tự thăng tiến và lúc nào cũng nỗ lực gìn giữ hành động, lời nói và tâm ý, lúc nào cũng biết lắng nghe ý kiến của dân chúng về sự cai trị của mình, để biết mình có phạm lỗi lầm nào không trong khi điều hành đất nước. Nếu vị quốc vương ấy cai trị xấu, người dân sẽ than phiền rằng họ đang bị phá hoại bởi một vị lãnh đạo xấu vì các chính sách hà khắc, nhũng lạm, bất công, sưu cao thuế nặng, và do đó, dân chúng sẽ có phản ứng chống lại vị vua ấy. Ngược lại, nếu vị vua cai trị tốt, thì dân chúng sẽ chúc tụng: “Cầu xin cho quốc vương của chúng tôi được trường thọ.”
Lời dạy của Đức Phật về các bổn phận đạo đức của vua chúa để sử dụng công quyền, bảo đảm an sinh người dân đã giúp cho vua A Dục (Asoka), vào thế kỉ 3 TCN, cai trị đất nước của ông. Hoàng Đế A Dục, là một thí dụ điển hình của nguyên tắc đạo đức nầy, đã sống và thực hành Chính Pháp cho tất cả mọi người dân trong triều đại của ông. Ông quảng bá chính sách bất bạo động đến các vương quốc lân cận, cam đoan các thiện ý của ông, và gửi sứ giả đi khắp nơi để truyền bá thông điệp hòa bình và bất bạo động. Ông cỗ vỏ sự ứng dụng của các nguyên tắc đạo đức trong xã hội, như chân thật, từ bi, bác ái, bất bạo động, nhân từ, không hoang phí, không chiếm đoạt, và không gây sát hại cho mọi loài vật. Ông khuyến khích tự do tôn giáo và bình đẳng tương kính giữa mọi đức tin. Ông thường du hành thuyết giảng Đạo Pháp đến người dân ở tận thôn quê. Ông thiết lập các công trình công cộng như bệnh xá, cung cấp thuốc men, trồng cây gây rừng, đào giếng, các công trình thủy lợi, và nhà tạm trú. Ông cũng đặc biệt ngăn cấm việc đối xử tàn ác với các loài thú vật.
Có người cho rằng Đức Phật là một nhà cải cách xã hội. Trong các bài giảng, Ngài đã lên án hệ thống giai cấp và Ngài công nhận quyền bình đẳng của con người. Ngài giảng về nhu cầu cải thiện các điều kiện kinh tế xã hội, công nhận tầm quan trọng của việc phân bố công bằng các của cải giữa người giàu và nghèo, nâng cao vị trí của phụ nữ, khuyến khích việc áp dụng tinh thần nhân bản trong guồng máy hành chính. Ngài dạy rằng xã hội phải được điều hành trên tình thương và lòng từ bi, chứ không dựa vào lòng tham lam. Hơn thế nữa, sự đóng góp của Ngài cho nhân loại còn cao quí hơn, vì Ngài còn đi xa hơn các nhà cải cách xã hội thời đó, vì không ai đã có thể chỉ thẳng vào cốt lõi của các cơn bệnh trong tâm thức của con người. Chỉ ở trong tâm thức thì sự cải cách mới thật sự có ý nghĩa. Các cải cách bên ngoài do các quyền lực áp đặt thì chỉ có hiệu quả ngắn hạn vì nó không có cội rể. Chỉ có cải cách nào dựa trên căn bản cải thiện tâm thức thì nó mới có cội rể vững chắc. Có cội rể vững chắc thì các cành nhánh của cải cách xã hội mới được phát triển tươi tốt, vì chúng được nuôi dưỡng bởi nguồn sinh lực liên tục, đó là nguồn tâm lực của dòng sinh hóa trong cuộc đời. Như thế, các cải cách xã hội chỉ có thể khả thi khi nào mà tâm ý của con người đã được sửa soạn sẳn sàng cho các việc đó. Các cải cách đó sẽ tiếp tục sống mạnh khi nào mà con người sẳn sàng nuôi dưỡng chúng qua sự chuyên cần và tôn trọng sự thật và công lí, và tôn trọng đời sống của đồng bào của họ.
Giáo thuyết của Đức Phật không dựa trên một “Triết lý Chính trị” nào cả. Giáo thuyết nầy không khuyến khích con người đi vào con đường hành lạc vật chất. Giáo thuyết nầy vạch ra con đường đưa đến giải thoát tối hậu, là Niết Bàn. Nói một cách khác, mục tiêu tối hậu của Giáo thuyết ấy là đoạn diệt lòng tham ái vốn đã cột chặt con người trong vòng trầm luân, khổ ải. Một câu thơ trong Kinh Pháp Cú (câu 75) đã tóm tắt điều nầy: “Con đường đưa đến thủ đắc vật chất là một con đường, còn con đường đưa đến Niết Bàn là một con đường khác.”
Điều nầy không có nghĩa là các Phật tử không nên tham gia vào tiến trình chính trị, vốn là một thực tại xã hội. Đời sống của mọi người trong xã hội được uốn nắn bởi luật pháp và các qui định, bởi các bố trí kinh tế của quốc gia, bởi guồng máy quản trị hành chính, và như thế chịu ảnh hưởng của các bố cục chính trị của quốc gia đó. Tuy nhiên, nếu người cư sĩ Phật tử có muốn tham gia chính trị thì người đó không nên lạm dụng tôn giáo để mưu đồ tạo các quyền lực chính trị cho mình. Còn các tu sĩ vốn đã xuất gia, lìa đời sống thế tục để dấn thân vào con đường tôn giáo tinh thuần, thì không nên có những liên hệ quá tích cực vào các hoạt động chính trị.
Tóm lại, Đức Phật là bậc Giác Ngộ, vượt lên trên mọi vấn đề của thế gian. Tuy nhiên, trong suốt cuộc đời hoằng dương Chính Pháp, Ngài luôn luôn có những lời dạy quí báu cho các quốc vương và triều đình để quản trị tốt xứ sở của họ.
Chú thích: (*) Xã hội Ấn Độ thời đó có 4 giai cấp: Giáo sĩ (Bà La Môn), Vương tướng (Sát Đế Lợi), Buôn bán (Vệ Xá), và Nông dân (Thủ Đà La).
Nguồn: http://old.thuvienhoasen.org/tinhtrang-phatgiao-ngaynay.htm
12-09-2009 06:09:32
Discussion about this post