Đạo Phật Và Tinh Trạng Khẩn Cấp Về Khí Hậu-năng Lượng, Tuệ Uyển Chuyển Ngữ

Trong cách này chúng ta phải rèn luyện chính
mình: bằng sự giải thoát ngã chấp qua tình thương. Chúng ta sẽ phát triển
tình yêu thương, chúng ta sẽ thực tập về nó, chúng ta sẽ tạo nó cả là con đường
và căn bản, giữ vững lập trường về nó, duy trì nó, và làm cho nó tiến tới một
cách hết lòng. – Tạp Bộ Kinh –

Thảm trạng môi trường và
xã hội đổ vở bây giờ lan rộng và khắp hành tinh trong sự đo lường. Những
sự cải tiến kỷ thuật đã cung ứng cơ sở cho một loại tiến triến mới của xã hội,
vượt khỏi những biên giới của văn hóa, tôn giáo, và tâm linh. Tuy thế, kỷ
thuật không phải hoàn toàn được điều khiển trực tiếp bởi lý trí, nhưng bởi những
động lực nội tại của xã hội học và tâm lý học. Những khuynh hướng bản
năng của loài người có những phương diện phá hoại cũng như tốt đẹp. Chúng ta có thể ca tụng kiến thức nghệ thuật, khoa học hay lòng vị tha của chúng
ta bao nhiêu đi nữa, thì chúng ta không thể quên đi sự thật rằng chúng ta cũng
là những động vật nguy hiểm nhất. [1] (Hình trên: Tượng Đức Thế Tôn Thích Ca Mâu Ni
tại Đạo Tràng Giác Ngộ – Ấn Độ)

Là những con người là cơ
hội, như là những động vật cao hơn tất cả những động vật, và đặc biệt là tham
lam. Trí thông minh cao độ của chúng ta suy nghĩ kỷ lưỡng vận dụng khả
năng của mình nhằm điều khiển kẻ khác để thu thập quyền lực hay tài lợi. Chúng ta hết sức dễ dàng tập luyện mình trong những hình thức bạo động xung đột. Bây giờ chúng ta đã ‘vô tình’hay ngẫu nhiên đưa đẩy khả năng của mình để phá
hoại khí hậu của hành tinh này, chúng ta sẽ kêu gọi chính mình điều gì để
hạn chế chính mình đúng lúc?

Kỷ thuật bạo dạn một
mình không thể ban cho sự vừa lòng hay hạnh phúc đến chúng ta: trong
những xã hội ‘phát triển’, tỉ lệ lo âu, căng thẳng và khủng hoảng tinh thần là
nhiều hơn bao giờ hết được tìm thấy. [2] Ở cấp độ cơ thể vật lý cũng vậy,
ung thư, bệnh tật liên quan đến tim mạch, những chứng viêm sưng, tự miễn dịch
cũng như ‘những chứng rối loạn chức năng’ đa dạng khác đã trở thành dịch bệnh.
[3] Bây giờ những chính phủ, đoàn thể, và chính trị gia làm sẽ làm gì với
quyền năng của sự sống hay chết trên vòng sinh vật mà từ đấy những chủng loại
của chúng ta đã tiến triển?

Có phải đúng là những
chính trị gia hiểu biết những sự kiện khoa học? Có phải họ cũng ân cần
chăm chú đến những công dân của họ và những thế hệ tương lai của nhân loại như
họ quan tâm đến sự hợp tác đặc biệt sinh lợi trong lịch sử thương mại, kỷ nghệ
năng lượng thông thường? Câu trả lời đến những câu hỏi này sẽ quyết định
quá trình diễn biến của Sáu Chủng Loại Tuyệt Chủng (Sixth Great Extinction)
trong lịch sử của trái đất, mà bây giờ đang hiện rõ ra. Nó có thể ngay cả
kich động sự chấm dứt một kỷ nguyên (the end of an era of geological time) của
một thời kỳ địa chất [4] hay như những Phật tử nói là, sự chấm dứt của một thời
đại.

“Chất độc của sự hâm
nóng địa cầu qua sự khai thác của máy móc ở khắp mọi nơi và mọi lúc,
Là nguyên
nhân làm cho tuyết trên núi hiện diện tan chảy,
Và bởi
thế những đại dương sẽ đưa thế giới trong sự tiếp cận đến thời đại tận diệt.
Hãy
ban cho sự gia hộ của Ngài mà thế giới có thể được bảo vệ khỏi những điều kiện
ấy!” -Kyabje Sakya Trizin Rinpoche-

Vì Một Tương Lai Khả Dĩ

Sự phát triển khả dĩ
(Sustainable development) gặp gở những đòi hỏi của hiện tại, không có sự tổn
hại khả năng của những thế hệ tương lai đối diện với những cấp thiết của chính
nó. Một viễn cảnh lâu dài là thiết yếu, trong ngôn ngữ của Thiền sư Nhất
Hạnh, vì một tương lai khả dĩ [5]. Loài người là hơn hẳn toàn bộ nền kinh
tế, loài người là tất cả. Tiến trình phát triển mang lấy một sự kiến tạo
chưa từng có về thịnh vượng và sở hữu là một nguyên nhân của những dữ liệu về
lo âu và bệnh hoạn tinh thần. [2]

Vì một xã hội tiêu dùng,
sở hữu hơn là cát tường là sự biện hộ cho sự hiện hữu. Nó là năng lực bởi
những nguồn năng lượng ô nhiễm và hướng dẫn bởi nguyên tắc khoa học giả tạo của
sự phát triển kinh tế giới hạn. Cả hai nhân tố này là có ác cảm đến những
định luật căn bản của sinh vật học. Chúng ta tưởng tượng xã hội chúng ta
như một môi trường ở trên và vượt khỏi toàn bộ thế giới sinh sống còn
lại. Sự thật, như một cựu kinh tế gia kỳ cựu của Ngân Hàng Thế Giới, Giáo
sư Herman Daly tuyên bố, là cách khác:

Hệ thống rộng lớn hơn là
sinh quyển (vòng sinh vật) và hệ thống thứ yếu là nền kinh tế. Nền kinh
tế được thúc đẩy lớn mạnh, trái lại hệ thống nguồn gốc căn bản thì không
phát triển. Nó vẫn duy trì cùng tầm vóc xưa nay. Do thế khi
kinh tế lớn mạnh, nó xâm phạm trên sinh quyển, và đây là cái giá cơ bản
của nó.

Những nhà khoa học lưu ý
rằng một ‘động vật săn mồi hàng đầu’ tổ tiên của con người hiện đại là Homo
Sapien dựa trên toàn bộ kim tự tháp của đời sống sinh vật học ở dưới nó. Do thế, sự tàn phá toàn bộ hệ thống sinh thái là sự tự tử hay tự hủy
diệt chủng loại chúng ta. Vì Phật giáo Đại thừa thấy tất cả đời sống
là liên hệ hổ tương, đưa đẩy những chủng loại khác đến chỗ tuyệt chủng là rõ
ràng tổn hại chính chúng ta và số phận của chính chúng ta.

Nếu chúng ta hỏi tại sao
sự tiến hóa xã hội lại không tương xứng quá đáng, chúng ta lập tức đi đến sự
ảnh hưởng then chốt, việc quảng cáo ồ ạt. Từ độ tuổi sớm sủa hơn, chúng
ta bị bao vây oanh kích bởi hình ảnh đầy quyền năng khai triển qua sự thôi miên
trung gian của truyền hình, vòng qua máy lọc ý thức để ảnh hưởng trực tiếp đến
tâm thức tiềm ẩn của chúng ta. Những hình ảnh sặc sở của truyền hình và
phim ảnh tạo nên một thực tế không biên giới mà chúng đã hình thành những
chương trình tích tập trong hệ thống thần kinh của chúng ta. Từ Hoa Kỳ
đến Trung Hoa, chủ nghĩa tiêu thụ đã trở thành một nguyên tắc tổ chức cho hàng
tỉ đời sống con người. Triết gia Thiền học Phật giáo David R. Loy tuyên
bố rằng:

Chủ nghĩa tiêu thụ đòi
hỏi và phát triển một cảm giác của sự mất tác dụng, kiệt quệ, hay bần cùng hóa
chúng ta. Bởi sự vận dụng cảm giác gặm nhấm của sự thiếu vắng mà nó ám
ảnh cảm giác không an toàn của tự ngã, kinh tế chú tâm ám chỉ vào thông điệp
căn bản của nó sâu trong sự tỉnh thức của chúng ta: giải pháp đến bất cứ sự không
thoải mái nào chúng ta có thể có là mức tiêu thụ. Không cần nói rằng,
điều kiện lan tràn cùng khắp này là xung khắc với con đường giải thoát của Đạo
Phật. [6]

Sự tiêu thụ đã thay thế
tôn giáo và quyền công dân, như cung cách mà chúng ta tham dự vào xã hội. Nó là một trong bốn hiện tượng lớn (4 Megaphenomena) đã điểm một cách mãnh liệt
trải qua thế kỷ vừa rồi kết hợp tạo nên một hiểm họa không lường trước được cho
sinh quyển. Dân số gia tăng, sự bốc khí carbon, và những chủng loại tuyệt
chủng là ba hiện tượng lớn kia.

Những nhiên liệu lỗi
thời sẽ bị cạn hết trong thế kỷ này. Sự sản xuất dầu mõ, nhiên liệu cũ kỷ
đáng giá và dồi dào nhất, dường như đã được làm cho đạt đến chóp đỉnh (peaked). Điều này đang xảy ra giống như sự tan chảy của những tảng băng ở vùng địa cực
đưa chúng ta đến với ‘điểm đỉnh’ đoán trước đầu tiên (predicted ‘tipping point’)
trong một sự khủng hoảng khí hậu. Chúng ta đã tiến vào thời điểm của tình
trạng khẩn cấp của khí hậu và năng lượng.

Điểm đỉnh của dầu mõ

Đạo Phật Hổ Trợ Như Thế
Nào?

Một ngày nọ trong khi
thiền quán, tôi đã suy tư về tình trạng trái đất ấm dần lên… Với một nỗi khổ
tâm nào đấy, tôi đã hỏi Thiên Nhiên câu hỏi này: ‘Thiên Nhiên, người có
nghĩ là chúng tôi có thể tin cậy vào người không?’ Tôi đặt câu hỏi bời vì
tôi biết rằng Thiên Nhiên thông tuệ, bà biết phản ứng thế nào, đôi khi bạo động,
để thiết lập lại sự cân bằng. Và tôi đã nghe câu trả lời trong hình thức
một câu hỏi khác: ‘Ta có thể tin cậy vào ngươi chứ?’ Câu hỏi đã đặt ngược
lại cho tôi,: Thiên Nhiên có thể tin cậy loài người chứ? Và sau một hơi thở sâu
và dài, tôi nói ‘Vâng, người cũng có thể tin cậy phần lớn vào tôi.’ Đấy
là một cuộc đối thoại rất sâu sắc mà tôi đã có với Thiên Nhiên.

Điều này không nên là
một tuyên bố đơn thuần bằng lời nói. Nó nên là một thệ nguyện sâu sắc từ
mỗi người, vì thế Thiên Nhiên mới có thể đáp lại một cách thân ái chân
tình. Với sự tích tập tuệ giác nội quán chúng ta có thể điều hòa và chửa
trị hành tinh của chúng ta. Mỗi chúng ta có thể làm điều gì đấy
trong đời sống hằng ngày cua chúng ta để cống hiến, để bảo đảm rằng một tương lai
là có thể cho thế hệ sau. – Thiền sư Nhất Hạnh [5]

Đạo Phật có di sản văn
hóa phong phú đầy năng lực. Nó đã thiết lập những phương pháp quán chiếu
và những giáo huấn đạo lý, sức mạnh của những cộng đồng tôn giáo truyền thống,
uy tín đạo đức và khả năng quyền lực chinh trị của những thành viên. Toàn
bộ, thế giới của 376 triệu Phật tử, bao gồm 6% thành viên tôn giáo. Trên
tất cả, đạo Phật đặt cơ sở trên sự nhận thức của sự liên hệ hổ tương hay tương
tức tương nhập.

Tương tức tương nhập là
một sự thật tâm linh mà những nhà sinh vật học khám phá một cách độc lập qua
những nguyên tắc khoa học của sinh thái học. Cho dù chúng ta thích hay
không, chúng ta đã đi vào thế kỷ của môi trường, của thực tại sinh thái
học. Rồi thì, trong thế kỷ này, đạo Phật có một vận mệnh đặc biệt.

Trong mười thế kỷ, nơi
mà đạo Phật là đa số, tôn giáo có thể xử dụng một sự ảnh hưởng rộng lớn đến
chính sách của thế quyền. Ở Bhutan, thí dụ, những nguyên tắc Phật giáo đã
thay thế nhận thức kinh tế hạn chế về GDP bằng ‘tổng lượng an lạc của quốc
gia;. Luật lệ bảo vệ rừng gương mẫu đã được đặt đúng chỗ. Trong
những xã hội ‘phát triển’ ở Âu châu và Hoa Kỳ, đạo Phật đã được nhiều
người tiếp nhận để tìm kiếm cho một sự thực tập tâm linh hiệu quả trong một môi
trường của chủ nghĩa tiêu thụ và triết thuyết hư vô. Giải Hòa bình Nobel
được trao tặng đến Đức Đạt Lai Lạt Ma (1989) và Aung San Suu Kyi (1991) đã đưa
đến một sự thừa nhận lan rộng về đội ngũ lĩnh đạo Phật giáo trong những giá trị
phát triển bất bạo động không ngừng.

Có một thời gian quan
trọng chưa từng có trong lịch sử để tổ chức tất cả những nguồn gốc của Phật
giáo một cách hệ thống, nhân danh chúng sinh. Chưa bao giờ có một thời điểm
khi mà những hệ thống đối thoại làm cho nó khả dĩ như hiện tại. Năng lực
tâm linh cuả Phật giáo có thể tạo nên những gương mẫu về sự thay đổi có thể ảnh
hưởng đến toàn thế giới.

Tuy nhiên, giải tỏa năng
lực ấy, đòi hỏi những nhà tôn giáo đem những giá trị của họ đến những công
trường công cộng…để những của ai đấy tại nhà là nhìn nhận nguyên trạng của chủ
nghĩa cá nhân quá mức, chủ nghĩa tiêu thụ, sự quảng cáo trên vô số khía
cạnh của đời sống, môi trường suy thoái, và sự vắng bóng của những cộng đồng mạnh
mẽ. Quà tặng của cộng đồng tôn giáo – hoàn toàn là những không gian của
đạo đức và tâm linh đối với những vấn đề của thời đại – là rất cần thiết cho
công cộng thảo luận đầy đủ toàn bộ những thử thách căng thẳng về những ngày
tháng này của chúng ta, và để phát triển một sự thông hiểu về sự tiến trình của
nhân loại trong thế kỷ 21.[7]

Nhiều sự kiện Phật giáo
công cộng, nghi lễ và chương trình được cống hiến cho hòa bình thế giới. Tuy nhiên, thảm họa môi trường, sự khí hậu đổ vở, và những khó khẳn đối với
nhiên liệu lỗi thời đang làm cho hòa bình thế giới không thể hiện thực
được. Theo Liên Hiệp Quốc, ít lắm là 60 quốc gia, hầu hết là ở Thế giới
Thứ ba, sẽ thấy căng thẳng bởi sự khan hiếm chưa từng có về tài nguyên. Sự nóng dần lên của trái đất có thể làm lũ lụt ở những đồng bằng trồng lúa rộng
lớn ở Á châu qua sự dâng cao của mực nước biển, và đem đến sự biến mất của dãy
băng vĩnh cữu của Hy Mã Lạp Sơn ở Tây Tạng, làm mất đi nguồn cung cấp nước của
hàng trăm triệu con người. Ngay cả những quốc gia không bị ảnh hưởng trực
tiếp bởi thảm họa môi trường cũng bị tràn ngập bởi hàng triệu người tị
nạn. Đây là những vấn đề rất thực tiễn cho sự tồn tại của đạo Phật ở Á
châu, cũng như cho hòa bình của thế giới.

Tóm lại, tình trạng khẩn
cấp của khí hậu-năng lượng là rất quan trọng như là vấn đề hàng đầu của luân lý
và đạo đức. Trường hợp có thể được thực hiện như một vấn đề trước
nhất – Hội đồng Phật giáo nên được hội họp thu xếp để tuyên bố về
nó. Một mục tiêu sẽ là để thảo luận những sự kiện trọn vẹn với những nhà
khoa học và quyết định những sự liên hệ đa phương diện của cuộc khủng
hoảng. Chúng ta nên đạt đến một vị thế thông thường rõ ràng trên việc bảo
vệ khí hậu và thế giới của sự sống, một sự gây cảm hứng đến tất cả những người
hảo tâm.

Nếu nó là hành động
hợp lý là tự nhiên lợi ích đến chân lý và công lý, thế thì bởi việc từ bỏ sự
chần chừ và thiếu can đảm, càng tiến vào chường ngại, chúng ta càng mạnh mẽ hơn
với sự can đảm và nổ lực của mình. Đấy là sự điều khiển của một người
thông tuệ và đức hạnh. – Đức Đạt Lai Lạt Ma 14 [8]

Vào cuối thế kỷ này,
trái đất có thể mất đi một nửa những chủng loại của nó. Những sự tiệt
chủng này sẽ không biến đổi chỉ trên tính đa dạng của sinh vật học mà nó cũng
là tự tiến trình tiến hóa. Sự si mê mù quáng, dửng dưng hay lừa dối gian
trá phổ biến về sự diệt chủng rộng lớn này cũng gây nguy hiểm đến chủng loại
của chính chúng ta. Loài người hiện đại xuất hiện từ loài người cổ xưa
khoảng 200.000 năm về trước. Chúng ta đã là sự khởi đầu của một trong ba
chủng loại loài người trên trái đất – những chủng loại khác là Homo erectus và Homo
neanderthalensis đã bị tiệt chủng. Chúng ta đã tồn tại và đi đến chiếm ưu
thế và thống trị toàn thể hành tinh. Chín mươi chín phần trăm tất
cả những chủng loại đã từng sinh sống đã bị tiệt chủng, và chúng ta cũng có thể
làm cho chính chúng ta tiệt chủng qua việc để trái đất nóng dần lên thoát khỏi
tầm tay.

Quý vị thấy, một ngày
nào đấy chúng ta có thể thấy tất cả mọi sự sống trên hành tinh này – kể cả loài
người hiện hữu – bị đọa đày. – Đức Đạt Lai Lạt Ma 14 [9]

Chúng ta vẫn có một cánh
cửa vắn tắt của cơ hội để bảo đảm sự tiếp tục của nhiều hình thức đa dạng của
sự sống trên trái đất, kể cả chính chúng ta. Do thế, chúng tìm sự sống
của chúng ta qua những thời điểm quan trọng nhất. Trong giai đoạn này
chúng ta có thể tìm thấy những ý kiến, những lời cố vấn và truyền cảm chú giải
xác thực của những đạo sư Phật giáo – Một Sự Đáp ứng của Phật giáo đến
Tình trạng Hâm nóng Địa cầu. Nhiều chủng loại hợp thành thế giới
của sự sống không có tiếng nói để thỉnh cầu lòng từ bi, tuệ trí và sự lĩnh đạo
của chúng ta. Xin hãy tham gia trong ‘việc phá vở sự im lặng.’

Đã đến lúc trong đời
sống của tất cả chúng ta khi im lặng là một sự phản bội. [10]

Bố cục và cấu trúc của
tiết mục:

Giáo huấn của Thrangu
Rinpoche vào tháng Chín 2007. Cuộc phỏng vấn, Nguyện vọng Cầu nguyện và
Thơ tiếp theo được trình bày trong sự cống hiến của chúng (Tháng Tám 2006
– Tháng Bảy 2008). Bình luận của Đức Đạt Lai Lạt Ma được sắp đặt cho Phụ
lục từ Sưu tập Những Tuyên bố của Ngài về Môi trường xuất bản năm 2007. Gyalwang
Karmapa nói chuyện công cộng năm 2007 tại Kagyu Monlam ở Đạo Tràng Giác Ngộ
được cung ứng bởi Ringu Tulku và tạo thành phần Phụ lục thứ hai.

[1] D. Livingstone
Smith [2007] Động Vật Nguy Hiểm Nhất
[2] O.
James [2008] Nhà Tư Bản Ích Kỷ
[3] W.
Meggs [2003] Chữa Trị Chứng Kích Động

[4] M.
Lynas [2007] Sáu Trình Độ – Tương Lai Của Chúng Ta Trên Một Hành Tinh Nóng Hơn.
[5] Thiền
sư Nhất Hạnh [2007] Nghệ Thuật Của Quyền Lực
[6] D.
R. Loy [2008] Ý Thức Quảng Cáo : Sự Chú Ý – Xã Hội Chi DùngThiếu Hụt 
[7] G.
Gardner [2008] Tiến Trình Gây Cảm Hứng

[8] T.
Laird [2005] Câu Chuyện Tây Tạng – Nói Chuyện Với Đức Đạt Lai Lạt Ma
[9] Đức
Đạt Lai Lạt Ma [1992] Tuyên Bố Tại Hội Nghị Thượng Đỉnh Rio 
[10] Tuyên
Bố Của Martin Luther King

Buddhism and the
Climate-Energy Emergency http://www.ecobuddhism.org/
Tuệ Uyển
chuyển ngữ
19-09-2009

Một vài hình ảnh liên hệ
đến đề tài:

Lụt tại
miền Nam Việt Nam

Nhà của
người dân xóm nổi ven sông chênh vênh trên đất ngay dưới lòng sông Hồng

Tầu du lịch
mắc kẹt trên một dòng sông bên Trung Quốc

Sóng thần
tại Tích Lan

Lụt tại Hà
Nội

Hurricane Katrina
tại bang New Orlean, US

Sự tàn phá do đốn – đốt những khu rừng nhiệt đới là nguyên nhân
của 25% lượng khí thải carbon phát ra. Điều này vẫn có thể điều
chỉnh.

Sáu mươi phần trăm rừng
Amazon có thể bị tàn phá hay thiệt hại trầm trọng qua sự thay đổi khí hậu và
phá rừng cho đến năm 2030. [1] Khí hậu hâm nóng rồi thì sẽ tăng tốc bởi sự thảy
ra đến 100 tỉ tấn CO2. Kinh doanh thông thường sẽ loại đi chìa khóa cân
bằng hệ thống khí hậu toàn cầu trong vòng 25 năm. Điều đã trở nên khẩn
thiết rằng những mục tiêu mới về cắt giảm sự thải khí carbon nên bao gồm những
khu rừng nhầm mục đích bẻ gảy vòng vây tàn phá rừng
(cf.www.rainforestportal.org).

Tốc độ tàn
phá rừng từ năm 2000 đến 2005

Sự tàn phá thiên nhiên
và tài nguyên thiên nhiên là kết quả từ sự si mê, tham lam, và sự thiếu tôn
trọng đến những sự sống của trái đất. Điều thiếu tôn trọng này thậm chí
mở rộng đến con cháu của loài người chúng ta trên trái đất, những thế hệ tương
lai sẽ thừa kế một hành tinh thoái hóa mênh mang, nếu sự tàn phá môi trường thiên
nhiên tiếp tục trong tốc độ hiện tại. Những kỳ diệu của khoa học kỷ thuật
bị thử thách nếu không có nhiều tác dụng hơn bởi nhiều thảm trạng hiện tại, kể
cả sự đói kém của loài người và sự tuyệt chủng của những hình thức khác của sự
sống … Rõ ràng đây là một thế hệ trụ cột.  Đức Đạt Lai Lạt Ma [2]

Khả năng
gánh chịu của trái đất đã vượt quá giới hạn. 
Một số
lượng những báo cáo khoa học phỏng đoán rằng 
mức vượt
quá là khoảng 25%. [3] Biểu đồ trên.

Như một kết quả, sự phục
vụ của sinh quyển đã bắt đầu suy thoái. Những nhiên liệu lỗi thời có
những mức độ cho phép của sự khai thác tài nguyên và sự lãng phí đã che dấu mức
độ bao quát căn bản của sự suy thoái sinh thái. Sự mất đi 30% đất đai
trồng trọt và đất đai màu mở đã xảy ra từ năm 1950 đã bị phủ lấp bởi phân bón
nhân tạo được làm từ khí đốt thiên nhiên. Mặc dù 90% tất cả những chủng
loại cá rộng rãi đã có nguy cơ tuyệt chủng, những đoàn tàu với năng lực của
nhiên liệu lỗi thời có thể đánh cá xa hơn nhà chưa từng thấy. Biểu đồ
tiêu thụ làm cạn kiệt nguồn nước một cách nhanh chóng của Trung Hoa và Ấn
Độ được bao phủ bởi những máy bơm nước từ hàng chục triệu giếng nước đào sâu
hơn trong lòng đất. Hơn thế nữa, trường hợp của điểm đỉnh dầu mõ (Peak
Oil) khẳng định rằng ‘di sản một lần’ của nhiên liệu lỗi thời đã bắt đầu suy
thoái. Sự tàn phá mở rộng hệ thống sinh thái đang được vén lên.

Biều đồ
dân số

Sự thừa nhận rằng dân số
con người sẽ tiếp tục gia tăng trải qua thế kỷ này sẽ bị thử thách bởi những
tình huống không đoán trước được. 

Dân số ở biểu đồ trên là
một trong những điều minh chứng điều gì có thể xảy ra nếu khả năng chịu đựng
của môi trường mất đi 40% qua thế kỷ, và là không thể là dấu giếm xa hơn bởi
những nhiên liệu lỗi thời (than đá, dầu mõ, khí đốt thiên nhiên,…). Một
thế giới tương lai như vậy đã tích lũy sự mất đi môi trường sống, sự thay đổi
khí hậu không thân thiện, và sự mất đi những vùng ven biển do mực nước dâng
cao. Tỉ lệ tái sản xuất của con người sẽ tụt giảm qua áp lực vì sự tồn
tại. Dân số có thể không tăng lên nữa khoảng quá 2020, và có thể tụt giảm
tiếp theo sau đấy.

Báo cáo kỷ lục biển băng
vùng Cực tối thiểu tháng Chín năm 2007. Bắc Cực biểu lộ bởi một dĩa
đen. Đại dương mênh mang là sậm hơn biển băng, và hấp thụ nhiều hơi nóng hơn. Vì thế, sự rút lui biển băng làm gia tăng tốc độ ấm lên của vùng Địa
Cực. Băng tuyết phản xạ phản hồi làm nguyên nhân vùng Cực ấm lên hai lần cũng
nhanh như trung bình của địa cầu [courtesy: NASA].

Những tình trạng thay
đổi bất ngờ hổn độn: những nhân tố gợi ý và những điểm gợi ý. Báo cáo của Hội
đồng Liên quốc gia về Biến đổi khí hậu ( IPCC) đã cho ấn tượng rằng sự biến đổi
khí hậu là một sự chuyển biến êm ái đẹp đẻ. Tuy thế, có những nhân tố gợi
ý trong mức độ rộng lớn, những cấu thành của hệ thống khí hậu toàn cầu có thể
bị xoay chuyển bởi những sự xáo trộn nhỏ dẫn đến một tình trạng phẩm chất khác biệt. Một điểm gợi ý là một đặc trưng nguy cấp của hệ thống mà đấy là tình
trạng chuyển biến gây nên cho hệ thống.

Năm mươi lăm triệu năm
về trước, đã có một thời kỳ trái đất ấm lên điều mà bây giờ gọi là
Paleocen-Eocen Nhiệt độ tối đa (PETM). Đây là một thời kỳ tương tự gần
nhất mà chúng ta có đến những ảnh hưởng trên con người hiện tại trên hệ thống
khí hậu. Tổng số lượng carbon cũ kỷ thải ra thì tương đồng với nhiên liệu
lỗi thời dự trữ. Chắc chắn chúng đến từ lượng khí methan hydrate đông đặc
dưới tầng tầm tích của đại dương. Ở xích đạo, nhiệt độ tăng 4-5 độ C và
tại vùng cực chúng tăng 8-10 độ C. Đại dương acid hóa và hòa tan những
lớp carbonat trầm tích. Sinh quyển (vòng sinh vật) mất 100.000 năm để hồi
phục. Có một sự xáo trộn nhỏ ban đầu; khí methane đông đặc là yếu tố ở
thời điểm ấy.

Sự hâm nóng địa cầu có
thể là nguyên nhân là biển băng Bắc Cực vượt qua điểm gợi ý. Diện tích
của biển băng Bắc Cực cả mùa hè và mùa đông đang giảm sút – biển băng mùa hè
đáng chú ý hơn. Lớp băng đã mỏng đi rõ ràng khắp cả một vùng rộng
lớn. Băng tuyết phản xạ phản hồi làm nguyên nhân ấm lên xuyên qua đến sự
thay đổi từ băng tuyết trắng phản chiếu đến bề mặt của đại dương đen sẩm. Điều này đã là nguyên nhân chính của sự mỏng đi và thu hẹp của lớp băng cho
hàng thập niên. Hệ thống có thể đang chịu đựng một sự chuyển biến đều
đặn, đối với tình trạng không có biển băng mùa hè.

Một yếu tố chính với một
ngưỡng cửa cận kề (trong hình thức của trái đất ấm lên) là không thể đảo ngược
sự tan chảy của lớp băng ở Greenland. Nếu có một sự ấm lên của Bắc Cực
khoảng 3 độ C, lớp băng sẽ thu hẹp một cách bi đát hay biến mất, phát sinh sự
ấm lên trầm trọng hơn. Sự tính toán thời gian cho sự hoàn toàn tan chảy của
lớp băng của Greenland sẽ là khoảng 300 năm. Mức độ gia tăng của mực nước
biển cuối cùng sẽ là 7 mét.

Nhà khí tượng học nổi
tiếng James Hansen của NASA chú ý rằng chúng ta phải nhanh chóng giảm bớt sự
tiêu thụ nhiên liệu lỗi thời trong vòng một thập niên, hay hệ thống khí hậu sẽ
bị đẩy tới điểm tột đỉnh của nó, xa hơn điều ấy sẽ không thể tránh những thảm
họa. Trái đất ấm lên 2 – 3 độ C sẽ làm cho đi đến một hành tinh không có
biển băng của Bắc Cực, mực nước biển dâng lên từ 5 đến 25 mét, và sự khô hạn
cùng tột ở Tây Mỹ, Nam Âu, Trung Đông và Phi châu. Những sự phản hồi
không thân thiện tích cực xa hơn sẽ đưa đến , những điều như sự tan chảy của
lớp khí methane Bắc Cực hay biến đổi vùng rừng nhiệt đới Amazon thành một vùng
đồng cỏ không cây cối. Không có một chính sách hay một sự tiếp cận quản
lý nào có thể đảo ngược tình trạng trái đất ấm lên ở tình trạng ấy. Như
Hansen tuyên bố, ‘Chúng ta phải đủ thông minh để hiểu rằng những gì đang xảy ra
ở thời điểm sớm sủa đang tiếp diễn.’ [6]

Những hiểm họa này cần
một sự thấu hiểu trọn vẹn và một cách chân thành hòa nhập trong sự thỏa thuận
mới về khí hậu địa cầu. Chúng đòi hỏi không ít hơn một sự sưu tập, tập
trung đáp ứng có thể so sánh với sự huy động tổng lực của thời gian chiến tranh
và sự tái điều chỉnh phương hướng cho một nền tảng công kỷ nghệ của chúng ta. Chúng ta vẫn có một cánh cửa của lựa chọn và cơ hội. Ở tại thời điểm này
chúng ta có thể lưu tâm đến những đề án khoa học và đặt chương trình làm thế
nào có thể quản lý tình trạng khẩn cấp về khí hậu và năng lượng của chúng
ta. Chúng ta có thể làm những sự định lượng với sự điềm tĩnh, suy nghĩ
tích cực và tuệ trí. Chúng ta có thể áp dụng những giải pháp đã hiện hữu
rồi.

1.WWF [2007] The
Amazon’s Vicious Cycles: Drought and Fire in the Global Greenhouse 
2. Dalai
Lama XIV [2007] Collected Statements on Environment 
3.
www.footprintnetwork.org 
4.
www.theoildrum.com World Energy & Population Trends to 2100
5.
Lenton T. Tipping Points in the Earth System
6.
Spratt D. & Sutton P. [2008] Climate Code Red

The Climate-Energy
Emergency
Tuệ Uyển
chuyển ngữ
25-09-2009
http://www.ecobuddhism.org/science/../