Tâm là
kinh nghiệm cá nhân,
chủ quan về “điều gì” luôn luôn thay đổi, từ khoảnh khắc này đến khoảnh khắc khác.
Khái niệm về “tâm” thì mơ hồ, và các ngôn ngữ khái niệm hóa nó theo cách khác nhau. Trong nhà Phật, chữ tâm theo tiếng Phạn là chitta, hàm chứa nhiều ý nghĩa. Nó bao gồm nhận thức giác quan, ý tưởng bằng lời nói và ý tưởng trừu tượng, tình cảm, cảm giác hạnh phúc và bất hạnh, sự chú ý, tập trung tinh thần, trí thông minh và nhiều hơn nữa. Khi nói về tâm thì đạo Phật đề cập đến tất cả các dạng hoạt động tinh thần.
Trọng tâm không phải là nền tảng vật chất như bộ óc, hệ thống thần kinh, kích thích tố (hormones) và v.v…., cũng không phải là hoạt động hóa chất hay điện liên quan trong đó. Đạo Phật không phủ nhận bất cứ yếu tố nào kể trên, bởi vì đương nhiên là chúng hiện hữu, và góp phần một cách tổng thể. Tâm cũng không đề cập đến “điều gì” phi vật chất ngự trị trong bộ óc và tạo ra hoạt động của nó. Hơn nữa, đạo Phật không xác nhận một tâm thức vô thức tập thể hay phổ quát.
Hoạt Động Tinh Thần Là Gì?
Nếu như tâm và hoạt động tinh thần là kinh nghiệm cá nhân, chủ quan về điều gì, vậy thì nổi giận có nghĩa là gì, chẳng hạn vậy? Nó là sự phát khởi của sự giận dữ và cảm giác về nó, xảy ra cùng một lúc. Chúng cùng nhau mô tả một sự kiện trong một dòng tương tục, kinh nghiệm điều gì đó. Kinh nghiệm của ai? Nếu tôi nổi giận thì đó là kinh nghiệm của tôi, không phải của bạn, nhưng không có một cái tôi riêng rẽ bấm nút giận trên cái máy gọi là “tâm” – chúng ta chỉ đơn thuần là một phần của sự kiện kinh nghiệm.
Điều này tương tựa như khi ta thấy một cái gì đó, như trái táo. Từ sự hiểu biết của khoa học thì các tia sáng đi vào mắt qua giác mạc, gặp gỡ các tế bào tiếp thu hình ảnh của võng mạc. Điều này tạo ra xung lực truyền tải thông tin quang học đến bộ não, nơi nó được xử lý. Kinh nghiệm chủ quan của điều này là sự xuất hiện của tâm ảnh ba chiều của quả táo, và đây là ý nghĩa của việc nhìn thấy nó. Tuy nhiên, tâm không phải là không gian trống rỗng ở đâu đó trong não mà từ trong đó, hình ảnh ba chiều của quả táo phát sinh, như được gợi ý từ sự diễn đạt “có cái gì đó trong tâm trí”.
Tâm ảnh ba chiều cũng có thể là biểu hiện của âm thanh, mùi hương, vị nếm và cảm giác thân thể, thậm chí trong trí tưởng tượng và chiêm bao của chúng ta. Hình ảnh của sự phát sinh của một tâm ảnh ba chiều còn có thể mô tả sự phát sinh của cảm xúc và các mức độ hạnh phúc hay bất hạnh, dựa vào sự bài tiết của kích thích tố từ các bộ phận khác của bộ não. Vào bất cứ lúc nào, nội dung của tâm ảnh ba chiều của chúng ta là sự phức tạp của nhiều yếu tố: một đối tượng, chẳng hạn như một hình ảnh hay tư tưởng, với sự kết hợp của cảm xúc, cộng thêm mức độ nào đó của cảm giác hạnh phúc hay bất hạnh.
Khoa Học Thần Kinh Và Phật Giáo
Từ khi Đức Dalai Lama và nhà thần kinh học Francisco Varela người Chile khánh thành Mind and Life Institute (Viện Tâm Thức Và Đời Sống) năm 1987 thì các nhóm khoa học gia quốc tế và các bậc thầy uyên bác trong đạo Phật đã khảo sát sự giao thoa giữa tâm và bộ não. Các nhà thần kinh học đã theo dõi hoạt động não bộ của những thiền sinh mới và các thiền sinh có nhiều kinh nghiệm, cho thấy việc thiền định lâu dài ảnh hưởng đến tính khả biến thần kinh (neuroplasticity) của bộ não, tạo ra những đường dây thần kinh mới, giúp cho việc tập trung tinh thần và phát triển cảm xúc tích cực như lòng bi trở nên dễ dàng hơn.
Cho đến nay, các phát hiện của khoa học phương Tây và Phật giáo đã bổ sung cho nhau và giúp cho cả hai lãnh vực trở nên phong phú hơn, và sự hợp tác giữa các hành giả đạo Phật và các nhà khoa học ưu tú là dấu hiệu của điều mà Đức Dalai Lama kêu gọi, đó là Phật giáo thế kỷ 21.
Hoạt động tinh thần của việc trải nghiệm cuộc sống là điều mà Phật giáo cho là “tâm thức.” Hoạt động này thay đổi trong từng khoảnh khắc và luôn có các tâm sở (mental factors) đi kèm theo. Phật giáo dạy rằng chúng ta không phải là nạn nhân của bất cứ điều gì mà cuộc sống đem đến cho mình, mà đúng hơn là chúng ta đóng một vai trò toàn diện trong cách mình trải nghiệm cuộc sống và những gì mình sẽ kinh nghiệm. Nhờ cách luyện tâm, ta có thể triệt để chuyển hóa kinh nghiệm của mình để chúng trở thành tốt đẹp hơn, và với nỗ lực lâu dài, sự thay đổi tích cực này sẽ trở nên dễ dàng, không cần nỗ lực.
(Theo Study Buddhism by Alexander Berzin)
Xem thêm:
Tâm Trong Đạo Phật – Hòa Thượng Giới Đức thuyết giảng tại Houston, Texas
Tâm Trong Đạo Phật (Thích Nữ Hằng Như)
Chữ Tâm Trong Đạo Phật (Thích Nữ Pháp Hỷ)
Tâm Là Gì? Tiến sĩ Alexander Berzin, Matt Lindén
Video: Matthieu Ricard — “Quan Điểm Của Khoa Học Về Tâm Thức”
Xin bấm vào ký hiệu tròn như cái hoa (Settings) ở bên mặt, phía dưới màn hình, rồi bấm chữ “Subtitles/CC” và chọn ngôn ngữ “Vietnamese” để xem phụ đề tiếng Việt.
Thich Nhat Hanh answers questions during a retreat at University of Nottingham (UK). April 2012. Questions: What is mind? What is consciousness?
And I want to know what is this consciousness this mind.
Is it just a part of my physical body or is it something other and what is that and where does it come from in neuroscience?
They speak of background consciousness is very much equivalent to our store consciousness store – Buddhism we speak of for consciousness as the part of consciousness that operate always day and night store is capable of receiving information storing informations and process information and learn and learn and when you drive a car it is all consciousness that is driving and of your mental mind autistic in the beginning when you learn bragging you have to use your mind consciousness.
You have to focus your attention.
It’s difficult but in the process of doing so store loads and finally you don’t have to think about it and you can if you can drive like like that with your mind thinking about other things so there is store consciousness that is practically doing most of the things including gravity during a night when you sleep and if your body feel cold, you’re handy shout for the blanket that’s talkin sicknesses not mind cuts your mind consciousness might be in a drink you may see something that you are assuming in a very icy leg you can sit in like that and you refer to the blanket and that is my consciousness is much slow when you where why you drive and if you encounter something and if you can avoid accident very quickly that is for consciousness.
It has learned and react very quickly.
And if you wait for your mind to make a decision may be true that is why we can conclude that mind is slow and more expensive also because our brain spend a lot of energy while our body our saw spend much lessened and my personal is a kind of consciousness that can from time time.
Stop operating orderly Weiss.
Paul continues always in a case you you are in a coma – test my stocks of it when you enter a kind of concentration for know my concentration by doing so stop completely your mind.
There’s no thinking all and my consciousness can operate.
Jointly with that is consciousness ths no talent body and mine can operate a loop when you shut out all the windows of the accents.
Michael his home and when you practice deep concentration, you can ignore everything happening.
You rose all the pipe sense the world and you are deep in object of meditation with mind consciousness and mind consciousness can be in a state of concentration – can be in a state of confusion.
The opposite of concentration is this person’s mind in distortion and mind consciousness can be in a state of psychosis.
But in the teaching of the buddha whether it is mind consciousness spoken itself, it has to lean on the body they cannot manifest without a body and a body and so Hannah being its own without consciousness so body and mind later.
It’s like the left and the right everything that the body can be without the mind.
There is not a living body.
So that is why my mass lean on the body to be mind and body has to live much in order to be able to be body mind and body into her and they manifest at the same time.
You cannot say that the body first in the mind when you later.
No that is a process of mutual manifestation.
And then if you go deeper, you see that the mind is a kind of bar and body is a kind of mind your body is possible and object of your mind not only your body but everything else like a flower or a tree or mountains, you think you might think that they are operative things existing outside your mind, but there is only thing you can be sure the mouth and the flower the please objects of your life and you cannot demonstrate that these things exist.
How savage on Facebook and we still behave as if they exist outside your mind, but in this teaching your body your environment, everything is object of your mind and that is why in the teaching of the Buddha there are forums of meditation you meditate on your body you meditate on your feelings you made it on your perceptions and you meditate on the portraits of your perception, which is object of your mind my it’s of rank of meditation and objects of mine is a lot objec of meditation instead of saying my and reality outside of the mind and in Buddhism, we always say my and pop heads of mine so my n objects of mind back into our without mind there is no operates of mind with our objects of mind base movement.
And if you deeply we see that the notion of mine and Method should be removed the how distinction between mind method is impossible and nowadays scientists have an elementary particle is very intelligent there is mine and it is mine somehow it is mine.
So when we look at the planet Earth, if we see that it is a block of matter as we are proud.
We have to begin to see the earth as a living organism and to describe the earth as mine only is well to describe mother as better only is well, we have to transcend both motions and the same thing is true with us in Buddhism.
We say nama Rupa body and mind but nama Rupa Leena lecture is to manifest and yesterday we learn about action our action continues always an eruption is a kind of painting pollute fire and it is can manifest itself into my body the game again, enemy and it is possible if we might live in mindfulness we can assure a more beautiful continuation in the future as nama Rupa my body my body are not true you you you you
Discussion about this post