Kiến tạo lại tượng
Phật khổng lồ
ở Bamyan (A-Phú-Hãn)
(tin AFP ngày 25.02.11)
1 2
1) Pho tượng lớn trước và sau
khi bị phá sập, 2) Pho tượng nhỏ trước khi bị phá sập
Kiến tạo lại một
trong hai pho tượng Phật khổng lồ ở Bamyan tại A-Phú-Hãn (Afghanistan) là một
công trình có thể thực hiện được. Hai pho tượng này bị các người Hồi giáo
Taliban đặt mìn phá tan vào năm 2001.
Giáo sư Erwin
Emmerling của Đại học Kỹ thuật thành phố Munich (Đức quốc) là người phụ trách dự
án này, vào ngày 25 tháng 2 vừa qua đã tuyên bố rằng trong hai pho tượng khổng
lồ ở Bamyan thì pho tượng nhỏ – cao 38 thước – nhất định có thể tái tạo được
bằng cách « ráp các mảnh vỡ » mà các nhà khảo cổ đã thu nhặt và cất
giữ. Thế nhưng cũng theo ông thì việc tái tạo pho tượng lớn cao 55 mét có thể sẽ
gặp nhiều khó khăn hơn.
Ráp lại các mảnh vỡ bằng một
phương pháp hoàn toàn mới mẻ
Pho tượng lớn được
khắc nổi trong một hốc đá sâu 12 mét, khoét thẳng vào một vách núi bằng sa
thạch. Trong khi đó bức tượng nhỏ được khắc trong một hốc đá chỉ sâu có 2 mét.
Giáo sư Erwin
Emmerling đề nghị ráp các khối đá của pho tượng nhỏ bị vỡ bằng bằng cách dùng
một chất keo silic hữu cơ, đây là một loại keo hoàn toàn mới vừa được phát
minh. Keo silic hữu cơ thích nghi hơn với khí hậu của thung lũng Bamyan so với
loại keo tổng hợp thông thường.
Thế nhưng trở ngại
lớn nhất là phải xây dựng một nhà máy sản xuất loại keo này ngay bên cạnh nơi
tái tạo bức tượng. Nếu không thì phải chuyển các mảnh vỡ về tận Đức quốc để lắp
ráp, và người ta cũng hiểu rằng có khoảng 1.400 khối đá tất cả và nhiều khối
nặng hơn hai tấn.
Các khối đá được cất giữ trong một
kho chứa tạm thời
Hiện nay các khối đá được cất giữ
cẩn thận trong một kho chứa trong thung lũng Bamyan, thế nhưng Giáo sư Erwin
Emmerling rất lo ngại vì theo ông : « Việc tồn kho các khối đá chỉ có
thể kéo dài thêm vài năm vì sa thạch có độ xốp cao ».
Vào thế kỷ thứ X, thành phố
Bamyan từng là một trung tâm Phật giáo rất lớn và tấp nập, thuộc vùng trung tâm
của A-Phú-Hãn và nằm trên trên con đường Tơ lụa. Theo Giáo sư Erwin Emmerling
thì pho tượng nhỏ được tạc vào khoảng năm 544 đến 595, và pho tượng lớn vào
khoảng 591 đến 644. Áo cà-sa tạc trên hai pho tượng khá dài. Sau khi phân tích
hàng trăm mảnh vỡ, các nhà khoa học cho biết áo cà-sa trên hai pho tượng có màu
xanh dương đậm và hồng. Thế nhưng về sau thì áo cà-sa trên pho tượng lớn được
sơn đỏ và áo cà-sa của pho tượng nhỏ lại được sơn trắng.
Cơ quan UNESCO của Liên Hiệp Quốc
sẽ tổ chức một Hội nghị Quốc tế tại thủ đô Paris vào ngày 3 tháng 3 năm 2011 để
kỷ niệm 10 năm hai pho tượng bị phá sập và tổng kết sự tiến triển của dự án tái
tạo đang được thực hiện.
Hoang Phong tổng kết
bản tin của AFP (25.02.11)
Discussion about this post