26- Ngày Thứ 26
(Ngày 12/7/ÂL bận công việc dọn dẹp, quét tước toàn bộ vườn cảnh để chuẩn bị cho khách thăm viếng trong các ngày lễ Vu Lan)
27- Ngày thứ 27 (Bài thứ 13)
– Tối ngày 13/7/ÂL
Theo truyền thống, mốt là ngày Vu Lan rồi. Có một số các thầy, các chú từ Bắc tông sang, có lẽ đang thắc mắc là đã đến đại lễ Vu Lan mà chùa chỉ làm xanh sạch đẹp vườn cảnh, chẳng thấy chuẩn bị lễ lạc cờ đèn gì hết.
Nhân tiện để thầy giải thích cho rõ.
Đại lễ Vu Lan – ngày Rằm tháng 7, đã trở thành truyền thống tôn giáo của các quốc gia theo Phật giáo Đại thừa như Trung Quốc, Việt
– Noi gương đức Đại hiếu Mục Kiền Liên, con cháu những gia đình Phật tử đến chùa vào dịp chư tăng ni mãn hạ An Cư, làm phước cúng dường tứ sự lễ phẩm đến quý ngài để hồi hướng phước báu cho ông bà cha mẹ, bà con quyến thuộc trong nhiều đời.
– Chùa nào cũng làm lễ, nói đến công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ và nhắc nhở người con Phật sống theo đạo hiếu.
– Nếu mẹ còn tại tiền thì được gắn một bông hồng đỏ, tượng trưng cho tình yêu thiêng liêng còn tươi thắm, là hạnh phúc cho những ai còn mẹ cần phải biết yêu quý, giữ gìn, trân trọng.
– Nếu mẹ đã mất thì ta chỉ nhận được một bông hồng trắng. Cũng là bông hồng tượng trưng cho tình yêu nhưng là bông hồng màu trắng, nói lên sự xót thương tang tóc cho những ai trên đời không còn mẹ.
Những biểu tượng hồng đỏ, hồng trắng ở trên mang ý nghĩa thiêng liêng rất đẹp, nhưng thật ra được du nhập từ Nhật Bản qua tác phẩm “Bông hồng cài áo” của Thiền sư Làng Mai. Nó tồn tại một tình cảm thiếu hụt không đáng có: Vu Lan là mùa báo hiếu Cha Mẹ nhiều đời, kể cả hiện kiếp, nhưng sao chỉ cổ suý báo hiếu Mẹ mà không có báo hiếu Cha? Tại sao chỉ có Lễ Mẹ mà không có Lễ Cha: “Công Cha như núi Thái Sơn; nghĩa Mẹ như nước trong nguồn chảy ra!” Thật đáng tiếc! Nó tạo nên nỗi tiếc thương bùi ngùi không đáng có đối với những người không còn Mẹ trong ngày đại lễ nầy.
Cách đây chừng khoảng 30 năm về trước, tại chùa Huyền Không, thầy là người đầu tiên đã mạnh dạn loại bỏ yếu tố văn hoá Nhật Bản trong ngày Lễ Mẹ ấy, đã “trung hoà” quan niệm đỏ-trắng-lưỡng-cực, bên còn bên mất ấy, qua thi phẩm: “Bông hồng vàng cửa Phật” (Gồm 100 bài thơ, 50 bài về Cha, 50 bài về Mẹ gồm lục bát tứ tuyệt và ngũ ngôn tứ tuyệt). Thầy không dùng bông hồng đỏ trắng chia biệt, chỉ sử dụng bông hồng vàng cài lên áo cho cả người còn Cha Mẹ hay đã mất Cha Mẹ trong ngày lễ báo hiếu Vu Lan .
Phật giáo
Riêng chùa HKST, do ở núi rừng xa xôi, suốt 25 năm qua không tổ chức lễ Vu Lan và cả không sử dụng cụm từ Vu Lan mà chỉ sử dụng cụm từ Mùa Báo Hiếu (lý do tại sao sẽ được nói chuyện đầy đủ vào buổi tối mai).
Tại chỗ này, thầy khuyên các con sau này, nếu có tiếp thu nét văn hoá nào vào trong sinh hoạt của Phật giáo thì phải cân phân lựa chọn; đừng thấy người ta làm thì bắt chước làm theo mà không suy xét chu đáo. Còn nữa, nếu có tổ chức lễ lạc gì thì đừng có màu mè, phô trương hình thức mà nên đơn sơ, thanh giản. Mình là tu sĩ, đừng bao giờ bỏ quên mục đích Phạm hạnh. Đừng chạy theo nhu cầu phương tiện gọi là “lợi sinh”, đến một lúc nào đó, chùa chiền chỉ còn tồn tại những lễ hội ồn ào, huyên náo, nhuốm màu sắc tín ngưỡng dân gian.
Chỉ có tu không thôi đã là báo hiếu Cha Mẹ nhiều đời rồi, đủ để cúng dường chư Phật rồi. Thuở Phật còn tại tiền, ngài đã phá bỏ tiếu tế, trung tế, đại tế; và cuối cùng, ngài nói: “Cái cúng tế cao thượng nhất là thọ trì tam quy, ngũ giới” đó sao!
Tuy nhiên, báo hiếu Mẹ đã trở thành truyền thống văn hoá, tôn giáo. Nhưng nếu tôn giả Mahā Moggallāna (Mục Kiền Liên) là bậc đại hiếu – thì tôn giả Sāriputta (Xá Lợi Phất) lại còn đại hiếu hơn. Tại sao vậy? Vì tôn giả Mục Kiền Liên chỉ đưa Mẹ đến cõi trời, trong lúc đó, tôn giả Xá Lợi Phất lại đưa mẹ ngài đến tầng thánh quả (Tất cả mọi người có thể tìm đọc thêm trên trang mạng thuvienhoasen.org, huyenkhongsonthuong.net hay Huyền Không Sơn Thượng FB – thầy có viết hành trạng đại hiếu của cả hai vị). [Tôn Giả Sāriputta – Bậc Đại Hiếu & Tôn Gỉa Mahā Moggallāna (đại Mục Kiền Liên) Báo Hiếu Mẹ]
Còn sau đây là 2 bài kệ về Cha Mẹ mà mọi người nên đọc tụng:
1- Sám Phụ Mẫu kệ
Kính thưa cha mẹ tường tri
Nghĩ ra mới biết lỗi nghì ơn trên
Từ khi hình thể có nên
Mẹ cha bảo dưỡng, kề bên không rời
Nặng nề cực nhọc lắm ôi
Công cha, nghĩa mẹ kể thôi sao cùng
Con xin đảnh lễ cúc cung
Nghiêng mình phủ phục mong dung tội rày
Si mê, u tối chẳng hay
Mẹ cha sầu khổ tháng ngày héo hon
Hiếu tâm, hiếu hạnh không tròn
Ấu thơ đã lỗi, lớn khôn cũng lầm
Mẹ cha ơn trọng, tình thâm
Nắng mưa dầu dãi, gian truân nhọc nhằn
Hy sinh hạnh phúc bản thân
Chỉ mong con trẻ thành nhân, thành hiền
Mẹ cha là Phật tại tiền
Là Thầy trước nhất, Phạm thiên trong nhà
Nuôi con tóc bạc màu hoa
Quý con hơn cả ngọc ngà tư riêng
Tình thương xuôi chảy một miền
Nhưng con nào biết giữ niềm kính yêu
Đôi khi phạm thượng lắm điều
Nuôi cha dưỡng mẹ ít nhiều kể công
Mẹ cha lượng cả bao dong
Cho con sám hối, trọn lòng ăn năn
Tội con bất hiếu muôn ngàn
Mẹ cha duỗi cánh tay vàng xá cho
Tình thương, giọt nước cam lồ
Giúp con thoát khỏi khổ đồ lầm mê
Từ nay con trẻ quay về
Sống đời hiếu tử vẹn bề nhân luân
Mẹ cha sáng suốt tinh thần
Đạo vàng quy ngưỡng, chuyên cần tấn tu
Một lạy, cầu đấng Đại Từ
Mẹ cha trường thọ, công phu trọn lành
Hai lạy cầu đấng sinh thành
Sống theo Chánh Pháp, quang minh một niềm
Ba lạy chúng con xin nguyền
Trọn đời sống đạo, gieo duyên Niết-bàn.
2- Kệ Niệm Ân
Và Báo Hiếu Hiền Mẫu
(Bài kệ này có thể tụng thường nhật
để nhắc nhở sự hiếu đạo cho Phật tử)
Kính lạy mẹ: Nguồn ân cao cả
Dẫu muôn thân, vạn thuở khôn đền
Từ ấu thơ lầm lỗi gây nên
Nay khôn lớn, chưa tròn hiếu tử
Ơn nghĩa nặng, thịt xương huyết nhũ
Công sâu dày chín tháng cưu mang
Dưỡng bào nhi ăn uống kiêng khem
Lúc đi đứng, trái trời trở tiết
Nỗi thống khổ làm sao kể xiết
Tự chống chèo vượt cạn qua sông
Trào lệ vui, tiếng khóc bên lòng
Yêu con trẻ, nâng như trứng mỏng
Kính lạy mẹ: Nguồn sâu vô tận
Suối cam lồ tắm mát đời con
Ráo con lăn, bên ướt mẹ nằm
Bao dơ uế, nhọc nhằn cam chịu
Nuốt mặn, đắng, chua cay, tủi hận
Ôi! Suốt đời hiền mẫu lo toan
Mới cảm đau gió máy se mình
Mẹ hớt hải đảo trời, khấn Phật
Tình thương mẹ, thấm dòng sữa mật
Nuôi đời con đến lúc thành người
Lúc khó khăn, khô nhạt cầm hơi
Miếng ngon ngọt dành phần con trẻ
Năm canh đêm thức chừng con ngủ
Sáu khắc ngày tần tảo ngược xuôi
Đủ áo cơm nở mặt với đời
Cho ăn học đua đòi sĩ diện.
Kính lạy mẹ: Ơn thiêng hiển hiện
Suối bi từ vô lượng nhân gian
Nhiều khi con ngỗ nghịch hoang đàng
Lắm lúc lại hỗn hào tai ngược
Mẹ quay mặt, dao bào cắt ruột
Đánh con đau, lòng mẹ thêm đau
Ôi! Huyết nhục thâm ân, giáo dưỡng sâu mầu
Đèn sách sáng, lòng con chưa đủ sáng
Nay nhờ Phật, tâm minh trí rạng
Đuốc thiên lương Phật đạo soi đường
Mẹ là liên trì tỏa ngát nguồn hương
Là thanh nhạc chim trời Đao Lợi
Là bảy báu, phúc đời cao vợi
Niềm trong lành thường lạc, thường vui
Mẹ: Tình thương muôn thuở về xuôi
Là biển rộng, sông dài, núi cả
Phụng dưỡng mẹ áo cơm đầy đủ
Phải cúc cung hết dạ sớm hôm
Khi ốm đau cơm cháo bên giường
Lo xuôi ngược thuốc thầy tận tuỵ
Giữ mát mẻ, cháu con hòa khí
Tạo niềm vui thuận thảo gia đường
Giúp mẹ đức tin, bố thí, cúng dường
Khuyên giữ giới, tham thiền, niệm Phật.
Kính lạy mẹ: Vị thầy trước nhất
Là tiên nhân từ ái ngự trong nhà
Con nghiêm cung phủ phục thiết tha
Sám hối mẹ, ăn năn sợ hãi
Nếu mẹ đã vội vàng khuất núi
Biết làm sao hiếu hạnh chu toàn?
Noi tích xưa, đức Mục Kiền Liên
Gương đại hiếu, vầng trăng bất diệt
Xót thấy mẹ khổ đồ rên xiết
Lòng chí thành, kính thỉnh thập phương Tăng
Lễ vật, hương hoa, cơm bánh cúng dường
Tâm thanh tịnh các ngài chú nguyện
Uy lực Tăng: Vô biên Thánh điển
Mẹ hoá sanh Dục giới chư thiên
Đến muôn sau, kinh sử còn truyền
Cách báo hiếu, báo đền cúc dục
Lại tưởng nhớ mẹ ngài Xá Lợi Phất
Đã trọn đời chẳng thích sa-môn
Vì Gotama, bà phải lìa con
Nên thành kiến ăn sâu phế phủ
Quán thấy mẹ căn duyên sẵn đủ
Căn nhà xưa chọn chỗ Niết-bàn
Suốt ba canh sáng rực hào quang
Tiên sáu cõi tới lui hầu hạ
Đại Phạm thiên, vị thần cao cả
Cũng hiện bên giường cung kỉnh chắp tay
Oai con bà, sợ hãi lắm thay
Huống Đức Phật, Tôn Sư Vô Thượng
Nhờ ngưỡng phục, tâm bà thanh tịnh
Ngay sát-na chứng quả Dự Lưu
Cảm kích xiết bao thánh vị sâu mầu
Cách báo hiếu của hai ngài Như Lai trưởng tử
Đã trọn vẹn cù lao chín chữ
Lại trời, người thảy thảy thấm nhuần ân
Đệ tử hôm nay hội đủ duyên phần
Hiếu và Đạo nguyện thành viên mãn
Vầng tuệ nhật tam thiên xán lạn
Vẹt vô minh hôn ám bao đời
Cầu cho sanh loại muôn nơi
Thọ trì thắng hạnh rạng ngời nhân luân.
Discussion about this post